U Gradskoj kući, u organizaciji JU Muzeji i galerije, predavanje na temu „Pogled na tvrđavu Onogošt iz arheološke perspektive“ održao je arheolog mr Srđan Delić.
Pozivajući se na rad kolege Bojana Novakovića, objavljen u časopisu „Istorijski izvori“, Delić je rekao da je istorija Onogošta, a samim tim i Nikšića, nešto drugačija od one koju poznajemo, a ukorijenjena je u popularnoj i naučnoj kulturi. Naveo je da su geografske odlike terena uslovile izgradnju gornjeg i donjeg grada, odnosno citadele i podgrađa, pri čemu je gornji grad relativno dobro očuvan, dok su od donjeg grada preostali dijelovi pojedinih kula i temeljne zone zidova, koji su ih povezivali.
Činjenica da je na široj teritoriji grada Nikšića postojala rimska naseobina sa početka I milenijuma potvrđena je, napominje Delić, na antičkoj komunikaciji Narona, Duklja, Skadar, Drač. Najosnovniji podaci o njoj nalaze se u antičkim kartama i putopisima, dok je najstariji pomen u Ptolomejevoj geografiji iz II vijeka, gdje se rimska naseobina naziva Enderon, potom Sanderva, pa Andarba, i nama znana Anderba. Nije poznata tačna lokacija ovog naselja, ali, dodaje Delić, postoji više lokaliteta u Nikšiću sa značajnijim tragovima rimske kulture, dok je Onogošt izuzetno siromašan ostacima iz ovog perioda.
Srđan Delić ukazuje da istraživanja zidina Onogošta nikad nisu izvršena u mjeri koja bi omogućila sigurnije datovanje. Rezultati prvih istraživanja i danas se, ocijenio je, visoko vrednuju, iako su bila površna, dok se novija, detaljnija zanemaruju. Zaključci koji se nalaze u literaturi rezultat su, smatra on, okoštale predstave o kontinuitetu grada i njegovog imena kroz vijekove. Na njemu do sada nisu ustanovljeni nikakvi sigurni rimski arhitektonski, niti gotski radovi, a sprovedena arheološka istraživanja govore da se na tvrđavi prepoznaju određene faze gradnje: najstariji je srednji vijek, dok su druge dvije faze života Onogošta vezane za period Osmanske vladavine, kada su se vršila proširenja i dorade na utvrđenju.
Predavanje je organizovano u okviru decembarskog repertoara Nikšićke kulturne scene.
Senka Čolović Šumić
Foto/video: RTNK
