Među brojnim projektima, koji su i pored pompeznog najavljivanja ostali samo mrtvo slovo na papiru, ubraja se i onaj koji se ticao toplifikacije Berana. Još 2010. godine lokalno rukovodstvo, kada je vlast u Beranama vršila koalicija DPS–SDP, obećalo je građanima da će gradska zona ubrzo dobiti centralno grijanje i da će nakon toga toplifikacijom biti zahvaćeno čitavo područje od Beransela do Vinicke. U tom pravcu inicirana je i izrada fizibiliti studije koja se odnosi na toplifikaciju grada i mehaničko-biološki i termički tretman otpada. Ugovor o dodjeli donatorskih sredstava za izradu pomenute studije 2010. godine potpisali su tadašnji predsjednik Opštine Vuka Golubović i direktor Centra za međunarodnu razvojnu saradnju republike Slovenije Gašpar Jež. U tom ugovoru precizirano je da se izvođač obavezuje da u roku od devet mjeseci završi izradu pomenute studije i da je Opština Berane, kao naručilac posla, dužna da u roku od 30 dana nakon izrade studije i ispostavljenog računa izvođačima plati 100.000 eura. Istaknuto je da realizacija ovih projekata iziskuje izdvajanja od preko 40 miliona eura, koja se dobrim dijelom mogu obezbijediti preko Evropske banke za rekonstrukciju i razvoj.
Međutim, cijela ova priča završila se samo na obećanjima. Umjesto bilo kakve realizacije zamišljenog i obećanog, u međuvremenu preduzeće „Bioinvest“ je utužilo Opštinu Berane tražeći naplatu duga od 100.000 eura na ime izrade pomenute fizibiliti studije.
Iz lokalne uprave su cijelo vrijeme tvrdili da je naznačena tužba potpuno neosnovana i da je utvrđeno da u posjedu Opštine Berane nema pomenute studije, kao ni ostalih pratećih dokumenata. Međutim, nakon brojnih ročišta Vrhovni sud je prije četiri godine presudio da Opština Berane plati naznačeni dug koji je sa kamatama i sudskim troškovima dostigao iznos od 150.000 eura.
Iz lokalne uprave navode da se pitanje toplifikacije grada, s obzirom na to da se radi o skupom projektu, mora realno posmatrati i pokušati da se kroz jednu dugoročniju priču riješi na pravi način. Naglasili su da to znači da se, pored obezbjeđivanja neophodnih sredstava, mora doći do kvalitetnog projekta koji će vremenom postati isplativ.
– Jedno su očekivanja građana, a drugo je realnost. Projekat toplifikacije grada zahtijeva ozbiljne pripreme i obezbjeđivanje značajnih sredstva. Pokazalo da su neki ljudi svojevremeno olako ušli u ovu priču i da su neozbiljnim postupanjem prosto upropastili pokušaje određenih evropskih stučnjaka da ovaj projekat upodobe našim prilikama. No, iskreno se nadamo da će u nekom narednom periodu, s obzirom na brojne mogućnosti koje pružaju sirovinske baze sa kojima raspolažemo, toplifikacija postati realna priča za naš grad – saopštili su za „Dan“ iz Opštine Berane.
U Strateškom planu razvoja opštine Berane za period od 2012. do 2017. godine našao se i projekat toplifikacije grada zasnovan na iskorištavanju obnovljivih izvora energije. U pomenutom dokumentu je naznačeno da je rok za završetak tog projekta 2015. godina i da je lokalna uprava u tom pravcu započela određene aktivnosti koje se tiču izrade projektne dokumentacije. No, i pore toga većina Beranaca, kako i prethodnih, tako i ove zime, uglavnom je koristila drva za zagrijavanje svojih prostorija, uz konstataciju da je centralno grijanje u gradu na Limu još uvijek misaona imenica.
Ni toplane, ni tople vode
Stanovnicima Berana je 2010. godine obećavano da će uz toplifikaciju dobiti i toplu vodu. Isticano je da je predviđeno da, osim parnog grijanja, u zimskom periodu domaćinstva imaju toplu vodu tokom čitave godine, s tim što bi toplana tokom ljeta proizvodila električnu energiju. Pominjano je da će toplana kao gorivo koristiti biomasu, otpad i otpadno drvo, čime bi se, kako je poručivano, osim energetskih ušteda, doprinijelo i očuvanju životne sredine. Isticano je da će sanitarna deponija i reciklažni centar biti od velike koristi kao sirovinska baza za rad buduće toplane. No, vrijeme za nama pokazalo je da od svega toga nije bilo ništa i da toplana, sanitarna deponija i reciklažni centar postoje samo u planovima i obećanjima.
Izvor, foto: DAN
