Putnici koji dođu u Crnu Goru i pređu prag terminala podgoričkog aerodroma, iskusiće samo dio prevoznog haosa koji se dešava na ovoj lokaciji i to kroz taksi vožnje sa prevoznicima koji nose različite registarske oznake, fiksne cijene i one o kojima se pregovara, usluge onih koji voze na “divlje”, neoznačene automobile…
Iako je Inspekcija za drumski saobraćaj pri Ministarstvu saobraćaja i pomorstva u dva navrata nedavno provjeravala prijem putnika za one koji taksiraju u drugoj opštini bez licence i izdala 13 prekršajnih naloga, ti i drugi problemi su i dalje prisutni. Inspekcija je tom prilikom kaznila osam različitih kompanija u najmanjem iznosu od 2.300 eura, kao i jednog preduzetnika u iznosu 1,5 hiljada eura. Kontrole su bile po prijavi Opštine Zeta.
Ova novoformirana Opština Zeta je aktuelizovala činjenicu da aerodrom teritorijalno pripada njima, pa po Zakonu o prevozu u drumskom saobraćaju, putnike na ovoj lokaciji mogu da preuzimaju samo taksi udruženja koja su licencirana kod njih i posjeduju njihove registarske oznake. Oni su “Vijestima” pojasnili da svi putnike mogu da dovezu do aerodroma, ali da ne smiju da ih primaju na tom mjestu, što su potvrdili i iz Ministarstva saobraćaja i pomorstva, ali se u praksi to ne dešava.
Ispred podgoričkog aerodroma, po osnovu javnog poziva, putnike trenutno preuzimaju dvije taksi kompanije, “Royal taksi” i “Halo taksi”. Dio voznog parka tih firmi je pod rampom neposredno pred terminalnom zgradom, dok je dio na parking mjestima nedaleko odatle, a svi imaju podgoričke tablice. Osim njih, putnike leganlo preuzimaju i šatlovi i limo servisi.
Skidaju oznake, pregovaraju o cijenama
Reporter “Vijesti” je za sat vremena boravka na Aerodromu opazio više taksi vozila različith firmi koja preuzimaju putnike na aerodromu, od kojih je svako koristilo podgoričke tablice. Osim toga, postoje i oni koji svoje usluge nude pred zgradom terminala, a vožnje počinju sa pedesetak metara udaljenog parkinga, kao i oni koji skidaju rotaciju sa krova nakon parkiranja na tom mjestu. Dio taksista sa zetskim registracijama je ipak, u razgovoru “Vijestima” kazao da njima ne pada na pamet da preuzimaju putnike u drugim opštinama jer su kazne za vozače oko 700 eura. Oni nisu htjeli da otkrivaju imena, ali su pojasnili da nakon prevoza mušterija do Budve, često mogu da pokupe turiste koji ih zaustavljaju duž primorja, ali su svjesni da će za to platiti i oni i kompanija.
“Bio sam prije pet dana na primorju, dvoje stoji, zaustavljaju me i hoće da idu ka Baru. Slatko bih ih uzeo, ali ne smijem, firma će platiti 2.300 eura”, naveo je jedan od njih.
Jedan od zetskih taksista je naveo da u zonu najbližu aerodromu, trenutno mogu samo dvije kompanije dok će ostali moći tek nakon raskida ugovora koji imaju sa Aerodromima Crne Gore (ACG). Istakao je da je čuo da će taj ugovor biti uskoro raskinut te da im te firme trenutno uzimaju 90 odsto ukupnog posla. Sa druge strane, taksista sa podgoričkim tablicama koji mušterije čeka na parkingu, naveo je da su svjesni da ne smiju da budu tu, ali da ih o zabranama još nisu zvanično obavijestili. On je kazao da rade kao i svi drugi i da će to raditi dok god bude u mogućnosti.
Da su zbog neslaganja sa bivšim rukovodstvom ACG po ovom pitanju, protiv njih podnijeli krivične prijave, kazali su “Vijestima” iz Opštine Zeta. Navode da su predsjednik Opštine Mihailo Asanović i v. d. sekretara Milan Stanović imali više susreta sa menadžmentom ACG te da su ih upozorili na kršenje Zakona o prevozu u drumskom saobraćaju, ali da im argumenti nisu prihvaćeni pa su se odlučili za krivične prijave. Iz ove Opštine nisu precizno kazali protiv koga su ih podnijeli. Odbor direktora te firme su tada činili Eldin Dobardžić, Kemal Purišić, Slavko Vukčević, Nebojša Đoković i Ilija Mugoša, dok je izvršni direktor bio Vladan Drašković. Očekuju da će primjena Zakona početi ovog mjesec, čime će i zvanično pravo preuzimanja putnika imati taksisti koji imaju licencu Opštine Zeta.
“Osposobljavanjem naše Službe komunalne policije i inspekcije biće pojačan nadzor u ovom slučaju. Prijavili smo nadležnoj državnoj inspekciji obavljanje nelegalnog taksi-prevoza sa naše teritorije, u smislu preuzimanja putnika od strane taksi-udruženja koja nemaju licence izdate od naših organa, te su oni i pisali kazne shodno toj prijavi. Zakon o prevozu u drumskom saobraćaju je jasan, konkretno član 86, koji propisuje da putnike sa teritorije lokalne samouprave mogu preuzimati isključivo taksi-udruženja koja imaju licencu izdatu od te lokalne samouprave. Aerodrom je nesporno na teritoriji opštine Zeta, shodno Zakonu o teritorijalnoj organizaciji, pa samim tim pravo preuzimanja putnika imaju samo taksi udruženja sa našom licencom, koja se prepoznaju po specijalnim ZT-TX tablicama”, istakli su iz Opštine.
ACG su nedavno dobili novi Odbor sa kojim su, kako navode iz Opštine Zeta, uspjeli da ostvare komunikaciju i da su im pojasnili regulativu. Tvrde da novi Odbor direktora ima više sluha i da su preduzeli korake ka nadležnima, pri čemu još čekaju odgovore. Iz Opštine su uvjereni da stav nadležnih neće odstupati od Zakona.
Produžiće ugovore ako to bude u interesu ACG
Iz Ministarstva saobraćaja su “Vijestima” kazali da je nesporno da putnike na aerodromu mogu preuzimati isključivo oni kojima je opština Zeta izdala licencu, ali i prevoznici licencirani za limo servis i oni koji obavljaju šatl prevoze do smeštaja. Istakli su da je za šatl usluge potreban ugovor sa ACG-om. Pojasnili su i da su mišljenje o ovom pitanju formirali na osnovu člana 86 stavova od 3 do 7 Zakona o prevozu u drumskom saobraćaju.
“Prevoznik auto-taksi prevoz obavlja na osnovu licence koju izdaje nadležni organ lokalne uprave. Obavlja se isključivo unutar teritorije jedinice lokalne samouprave koja je izdala licencu. Izuzetno od stava 4 ovog člana, auto-taksi prevoz može se povremeno obavljati i sa teritorije jedinice lokalne samouprave koja je izdala licencu. U slučaju iz stava 5 ovog člana auto-taksi prevoznik povratnu vožnju mora obavljati praznim vozilom. Zabranjeno je auto-taksi prevozniku da vrši prijem putnika izvan teritorije jedinice lokalne samouprave koja je izdala licencu”, glasi ovaj član Zakona.
Iz ACG-a su pojasnili “Vijestima” da imaju ugovor sa dvije podgoričke taksi kompanije “Royal plus” i “Halotaksi”, o zakupu parking mjesta i pružanju ovih usluga na tamošnjem aerodromu. Naveli su da ugovori sa njima, traju još godinu odnosno dvije godine i sadrže klauzule za jednostrani i prijevremeni raskid ugovora.
Istakli su i da su te firme stajališta za taksi-usluge dobila nakon javnih poziva i potpisanih ugovora. Ugovor je kako su istakli, sa kompanijom “Royal plus” zaključen 4. aprila prošle godine dok je javni poziv raspisan 24. februara 2023. godine. Dodali su da je ta firma zakupila 14 parking mjesta duž glavne saobraćajnice, kao i prostor od dva metra kvadratna, za pult u zgradi terminala. Ugovor je zaključen na određeno vrijeme, do dvije godine sa mogućnošću produženja na još 12 mjeseci, a najviše do pet godina ukupno. Navode da će produženja biti ako to bude u poslovnom interesu ACG-a.
Ugovor sa firmom “Halotaksi”, kako su kazali, potpisan je 11. januara ove godine, na osnovu javnog poziva od 10. novembra 2023. godine i to nakon treće objave. Ta kompanija je zakupila deset parking stajališta na parkingu za autobuse, uz prostor od 2 kvadrata u zgradi terminala. I ovaj ugovor je zaključen na određeno vrijem, do dvije godine, sa mogućnošću produženja na 12 mjeseci, a najduže na pet godina.
“U oba slučaja, predviđene su i klauzule koje se odnose na raskid ugovora i prije ugovorenoga roka i na jednostrani raskid. U oba ugovora se decidno navodi i sljedeće: ovaj ugovor uslovljen je posjedovanjem odgovarajuće licence ili drugih dokumenata nužnih za obavljanje djelatnosti prevoznika. Prevoznik je dužan da nakon što se stvore uslovi da lokalna samouprava na čijoj se teritoriji nalazi aerodrom Podgorica (Opština Zeta) izda licencu za obavljanje usluga auto-taksi prevoza, istu obezbijedi u skladu sa Zakonom o drumskom saobraćaju”, istakli su iz ACG-a.
Pojasnili su i da oni nisu nadležni za razgraničenje Podgorice i Zete, da komuniciraju sa Vladom i da im je cilj da zaštite interese firme i putnika.
“Aerodrom je nesporno na teritoriji Opštine Zeta, shodno Zakonu o teritorijalnoj organizaciji, pa samim tim pravo preuzimanja putnika imaju samo taksi udruženja sa našom licencom, koja se prepoznaju po specijalnim ZT-TX tablicama”, navode iz Opštine Zeta
Povoljno do Podgorice
Kršenja mjera o prijemu putnika, reporteri “Vijesti” su zapazili i na obližnjoj željezničkoj stanici “Aerodrom” u Zeti.
“Vozim povoljno do Podgorice, želite li da vas dvojicu sa pivom odbacim do centra grada za samo tri eura. Dame, vas mogu odvesti za po pet eura obje, jedan sam od povoljnijih, od mene nećete naći bolje”, kazao je vozač podgoričkog taksi vozila koji je “mamio” pokisle turiste na toj stanici.
Mnogi nisu posvetili pažnju taksisti koji je sa svakom novom rečenicom, povećavao cijenu prevoza do Podgorice. Zbog cjelokupnog stanja na “Aerodromu” nekim turistima je, kako se uvjerila ekipa “Vijesti”, ponuda navalentnog taksiste izgledala kao “premija”.
Divlji taksisti i putnici kojima su nuđene te usluge nijesu bili raspoloženi da govore za “Vijesti”
Najviše 50 taksista može da radi na teritoriji Opštine Zeta
Prema odluci o auto-taksi prevozu u Opštini Zeta koja je usovjena u novembru prošle godine, navedeno je da je optimalni broj taksi vozila za teritoriju ove opštine 50, koji ujedno predstavlja i maksimalni broj važećih izvoda licenci.
“Izuzetno od stava 1 ovog člana, nadležni organ može dati 5 izvoda licenci preko maksimalnog broja za vozila na električni pogon. Taksi prevoznik koji obavlja auto-taksi prevoz sa 15 i više, dužan je da najmanje jedno vozilo od ukupnog broja vozila kojim obavlja prevoz opremi platformom za olakšan ulazak i izlazak lica sa invaliditetom, kao i opremom za bezbjedan prevoz ovih lica. Vozila iz stava 3 ovog člana se ne računaju u kvotu optimalnog broja iz stava 1 ovog člana”, piše u Odluci.
“Vijesti” čekaju dodatno pojašnje iz Opštine Zeta koliko su izdali licenci i da li ova cifra od 50 vozila je dovoljna da zadovolji sve potrebe turista i ostalih građana u ovoj Opštini.
Foto: Mirko Kotlaš
