Kreiranja programa „Gradski stan“, za rješavanje stambenog pitanja mladih bračnih parova, ugroženih podstanara i osoba sa invaliditetom (OSI), Glavnom gradu predlaže Prava Crna Gora. Tu svoju ideju pretočili su u informaciju i akcioni plan o kojoj će se odbornici izjasniti na sjednici parlamenta 3. avgusta.
–Ova informacija ima za cilj da ukaže na alarmantno stanje po pitanju rešavanja stambenog pitanja velikog dijela građana Podgorice. Akcenat je stavljen na mlade bračne parove, ugrožene podstanare, ali i na osobe sa invaliditetom kao ključne kategorije koje moraju biti obuhvaćene programom. Ponuđena su rešenja u skladu sa nadležnostima lokalne samouprave u kontekstu socijalnog stanovanja – navodi Stefan Vešović, odbornik Prave u inicijativi.
Suština je da se iskoristi mogućnost Glavnog grada da bude investitor u izgradnji stambenih jedinica, a da budžet ne bude opterećen.
–Glavni grad može da se odrekne naknade za zemljište, naknade za komunalno opremanje zemljišta, profita od prodaje stanova, te da stanove proda selektovanim korisnicima po cijeni izgradnje. Ovaj model doveo bi do toga da cijena kvadrata bude drastično manja nego na tržištu, a uzimajući u obzir targetirane grupe, uticaj na tržište bi bio zanemarljiv – navodi Vešović.
Osim cijene stanova, drugi problem je i dobijanje kredita korisnika programa.
–Akcionim planom je predviđeno da Sekretarijat za finansije ponudi modele kojima bi se omogućilo da selektovani korisnici lakše dođu do kredita, te da im se ponude modeli otplate koji su povoljniji od tržišnih. Ponuđena rješenja predložena su u konsultujuci prakse evropskih gradova koji imaju najbolje riješeno pitanje socijalnog stanovanja, kao što su Beč i Barselona – navodi Vešović.
Analizom stanja u ovoj oblasti uočena je velika potreba za održivim i stabilnim programom koji bi tretirao ovu temu na sistematski način, navodi odbornik Prave.
–Dosadasšnja podrška i povoljnosti koje je nudio Glavni grad, nisu bile adekvatne i nisu pogađale kategorije koje su u najvećoj potrebi. Opšti cilj programa „Gradski satn“ je pružiti adekvatno i pristupačno stanovanje za ove kategorije, a u skladu sa Zakonom o socijalnom stanovanju. Crna Gora je zemlja gdje najveći broj mladih do 30 godina živi sa roditeljima. Crna Gora je zemlja gdje mladi najkasnije u Evropi napuštaju roditeljski dom. Crna Gora već nekoliko godina bilježi negativan prirodni priraštaj. Imamo situaciju gdje veliki broj parova odlaže zasnivanje porodice zbog nemogućnosti kupovine stana. To smo kao društvo targetirali kao jedan ozbiljan i realan problem naših sugrađana, jer čak i oni koji uspiju da se stambeno obezbijede, bivaju zarobljni, uglavnom nepovoljnim kreditima na 20 i više godina. Jedan ovakav program, kojim bi se mladi dublje vezali za svoj grad, doprinio bi ubrzanju ekonomije, oplemenjavanju društva i sveukupnom boljitku životnog standarda – tvrdi Vešović.
Do septembra plan parcela
U informaciji je detaljno dat i red poteza organa Grada. Tako podatke o dostupnom zemljištu koje može biti korišteno za izgradnju stambenih jedinica očekuju do septembara od Direkcije za imovinu. Procijenu finansijskih resursa, analizu budžetskih izdataka po godinama (počevši sa 2024.), procijenu uticaja relokacije dijela sredstava koji su bili predviđeni za subvencionisanje podstanara na ovaj program i ponude modela kreditiranja i subvencionisanja krajnjih korisnika tako da uslovi budu bolji od tržišnih očekuju do septembar od Sekretarijata za finansije. Izrada plana izgradnje stambenih jedinica bio bi posao Sekretarijata za planiranje prostora i održivi razvoj, a rok je decembar. Za implementaciju programa, srovođenje procesa izbora najboljeg ponuđača i selekciju korisnika bila bi zadužena Agencija za stanovanje.
foto:Dan/Prava CG
