Lider Bjelorusije Aleksandar Lukašenko potpisao je 4. januara novi zakon koji mu daje doživotni imunitet od krivičnog gonjenja i sprečava opozicione lidere koji žive u inostranstvu da učestvuju na budućim predsjedničkim izborima.
Zakon o imunitetu se teoretski odnosi na svakog bivšeg predsjednika i članove njegove ili njene porodice.
U praksi, to je relevantno samo za 69-godišnjeg Lukašenka, koji gvozdenom šakom vlada Bjelorusijom skoro 30 godina.
Čini se da nova mjera ima za cilj dalje jačanje Lukašenkove moći i eliminisanje potencijalnih izazivača na sledećim predsedničkim izborima, koji bi trebalo da se održe 2025.
Zakon značajno pooštrava zahtjeve za predsjedničke kandidate i onemogućava biranje opozicionih lidera koji su pobjegli iz zemlje posljednjih godina.
Samo državljani Bjelorusije koji su stalno boravili u zemlji najmanje 20 godina i nikada nisu imali boravišnu dozvolu u nekoj drugoj zemlji imaju pravo da se kandiduju.
Bjelorusiju su potresli masovni protesti tokom kontroverznog Lukašenkovog reizbora u avgustu 2020, koji su opozicija i Zapad osudili kao namješten.
U to vrijeme bjeloruske vlasti su pritvorile više od 35.000 ljudi, od kojih su mnogi bili mučeni u pritvoru ili su napustili zemlju.
Lukašenko je takođe optužen za umješanost u ilegalno prebacivanje djece iz gradova u Ukrajini pod ruskom okupacijom u Bjelorusiju.
Prema tekstu novog zakona, Lukašenko, ukoliko ode sa vlasti, „ne može da odgovara za radnje počinjene u vezi sa vršenjem njegovih predsedničkih ovlašćenja“.
Zakon takođe kaže da će predsjedniku i članovima njegove porodice biti obezbijeđena doživotna zaštita države, medicinska njega, životno i zdravstveno osiguranje.
Nakon ostavke, predsjednik bi takođe postao doživotni član gornjeg doma parlamenta.
Liderka opozicije Svetlana Tihanovskaja, koja je pobjegla u susjednu Litvaniju 2020. godine, rekla je da je novi zakon Lukašenkov odgovor na njegov „strah od neizbježne budućnosti“.
„Lukašenko koji je uništio sudbine hiljada Bjelorusa biće kažnjen po međunarodnom pravu i nikakav imunitet ga neće zaštititi od toga, samo je pitanje vremena“, rekla je Tihanovskaja.
Politička opozicija u zemlji traži istragu o nestancima opozicionih političara i odvođenju ukrajinske djece.
„Osiguraćemo da diktator bude priveden pravdi“, rekla je Tihanovskaja, ističući da se iza rešetaka u Bjelorusiji još nalazi oko 1.500 političkih zatvorenika.
Foto: Screenshot YT
