Evropska unija (EU) izražava zabrinutost što Srbija i Kosovo ne sprovode svoje obaveze koje proizilaze iz Sporazuma o putu normalizacije i njegovom Aneksu za implementaciju, koji su strane dogovorile ranije ove godine, a koje su za njih obavezujuće i igraju ulogu na evropskom putu strana, poručuje se u saopštenju koje je izdao šef evropske diplomatije Žozep Borelj u ime svih država članica EU.
Putem ovog saopštenja se traži od strana da se angažuju konstruktivno i u dobroj vjeri, što podrazumijeva početak primjene dogovora na osnovu Prijedloga EU.
Najnoviji prijedlog EU o koracima za primjenu dogovora je bio razlog zašto se neuspješno završila posljednja runda dijaloga lidera koja je održana 14. septembra u Briselu.
Visoki predstavnik EU za zajedničku spoljnu politiku i bezbjednost Borelj je za kraj susreta optužio kosovskog premijera navodeći da on nije prihvatio evropski prijedlog o primjeni dogovora koje su strane postigle u februaru i aneks o implementaciji koji je usaglašen u martu ove godine.
Kurti je na kraju sastanka, optužio evropskog posrednika Miroslava Lajčaka da nije nepristrasan. Iste navode je ponovio u Prištini juče.
U saopštenju koje je izdato u utorak jutros se podsjećaju strane na njihovu odgovornost da poštuju princip povjerljivosti u dijalogu, koji je ključna komponenta svakog politički osjetljivog pregovaračkog procesa.
Traži se od njih da primjene sve prethodne sporazume iz dijaloga, a posebno se podvlači da rad na uspostavljanju Zajednice opština sa srpskom većinom treba da počne bez daljeg odlaganja ili preduslova.
EU spremna da uvede nove mjere
Putem ovog saopštenja se potvrđuje da je EU spremna da uvede i nove mjere protiv strana ako se to pokaže potrebnim.
Naime, EU je sredinom juna uvela mjere protiv vlade Kosova zbog neispunjenja zahtjeva koji datiraju od 3. juna a koji uključuje povlačenje policijskih jedinica iz opštinskih objekata na sjeveru, povlačenje gradonačlenika iz zgrada te raspisivanje vanrednih izbora za četiri opštine na sjeveru Kosova.
„Zahtjevi dati u Izjavi u ime EU od 3. juna ostaju u potpunosti validni. Reverzibilne mjere koje je EU preduzela ostaju na snazi, uključujući suspenziju sastanaka na visokom nivou sa Kosovom. EU je spremna da ukine ove mjere u slučaju napretka u ispunjavanju postojećih zahtjeva, ili da procjeni dalje mjere prema stranama, ako bude potrebno“, poručuje se putem ovog saopštenja.
Podsjeća se na važnost brzog održavanja prijevremenih lokalnih izbora na sjeveru Kosova kako bi se smanjile tenzije te se u tom smislu traži „najbrže rješenje da se omogući raspisivanje izbora“.
Podstiču se Srbi sa Kosova da se u potpunosti angažuju u izbornom procesu i javno iznesu svoje bezuslovno učešće.
EU ovim saopštenjem poziva sve političke aktere, na svim nivoima vlasti, i na Kosovu i u Srbiji, da se konstruktivno angažuju u procesu koji vodi ka prevremenim lokalnim izborima na sjeveru Kosova, izbjegnu dalje eskalacione korake i podrže napredak u dijalogu uz podršku EU.
Obje strane odgovorne za deeskalaciju na sjeveru Kosova
U saopštenju koje je izdao Žozep Borelj u ime svih država članica EU, izražava se posebna zabrinutost zbog nedostatka napretka u procesu deeskalacije tenzija na sjeveru Kosova i odgovornost za ovo se prebacuje na obje strane.
„Uprkos ponovljenim pozivima EU i drugih međunarodnih partnera, do sada preduzeti koraci i dalje su nedovoljni, a bezbjednosna situacija na sjeveru ostaje napeta“, podvlači se u izdatom saopštenju.
U ovom kontekstu, ocjenjuje se da potezi Kosova – uključujući eksproprijaciju zemljišta na sjeveru Kosova, naloge za iseljenje, telekomunikacije i korišćenje specijalnih policijskih snaga za policijske dužnosti u zajednici, „nijesu u skladu sa vladavinom zakona i rizikuju da dalje povećaju tenzije“.
Takođe se ističe da neprekidni napadi manjih razmjera od strane kriminalnih grupa i zastrašivanje novoregrutovanih kadeta Srba sa Kosova/lokalnog stanovništva su „neprihvatljivi i moraju se odmah zaustaviti“.
„Blokiranje Energetske mape puta od strane Srbije, kao i drugi pokušaji koji nijesu u skladu sa Sporazumom na putu normalizacije i njegovim aneksom, protivni su duhu procesa dijaloga“, navodi se u saopštenju.
Foto: EPA-EFE/ Stephanie Lecocq
