Izjava odbornika Demokratske partije socijalista (DPS) u podgoričkom parlamentu Stefana Ćulafića da slučajevi ubistava novinara i slične teme ne treba sad da budu u fokusu javnosti, neukusna je i opasna, posebno uzimajući u obzir da likvidacija glavnog i odgovornog urednika lista Dan Duška Jovanovića nije ni nakon 21 godine riješena, a društvo, koje pretenduje da bude demokratsko, ne smije da ćuti o zločinima nad onima koji su razotkrivali korupciju.
Tim riječima sagovornici “Vijesti” tumače Ćulafićevu poruku da insistiranje na temama “koje polarizuju” i koje su “bolne za crnogorsko društvo”, kao što su “ubistva novinara i tako dalje”, nije ono što treba da bude “u fokusu pažnje sada”.
On je to kazao komentarišući prekjučerašnje izlaganje dugogodišnjeg funkcionera Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) i Uprave policije (UP) Milana Paunovića na sjednici skupštinskog Anketnog odbora koji se bavi slučajevima navodno politički motivisanih ubistava i napadima na novinare i intelektualce.
“Tu se radi o nekim stvarima koje su dvadesetak godina bile aktuelne, i sad se ponovo stavlja akcenat na iste priče. Postavlja se pitanje – zašto i za čiji račun”, naveo je Ćulafić juče gostujući na Televiziji Crne Gore, poručivši da podržava da se “sve istraži do kraja”, ali da smatra da je Anketni odbor formiran da bi se Crna Gora “udaljila od tema koje su krucijalne”.
Ćulafić nije odgovorio na pitanja “Vijesti” da li postoji “loše” vrijeme da se priča o neriješenim ubistvima, kad je “pravo” da se progovori o tome, kao i kako su to teme koje dijele društvo. DPS je oćutao da li je Ćulafićeva izjava zvaničan stav te stranke, te ako nije, koji je.
Anketni odbor nastavio je sredinom maja rad nakon gotovo dva mjeseca pauze, i još dvije godine baviće se slučajevima ubistava i napada. Izjava koju je pred članovima tog tijela dao Milan Paunović, izazvala je veliku pažnju javnosti i oprečne reakcije predstavnika vlasti i opozicije. On je, između ostalog, rekao da je “crnim trojkama” rukovodio komandant Specijalne jedinice policije sa saradnicima, da je nakon što je saznao da su formirani takvi odredi, uputio pismo tadašnjem ministru unutrašnjih poslova Vukašinu Marašu, navodeći da bi, “da su shvatili poruke” iz njegovog dopisa, Duško Jovanović i policijski inspektor Slavoljub Šćekić bili danas živi.
Porodice žrtava za služuju istinu
Evropska komisija (EK) duže od deceniju upozorava Crnu Goru da neriješena ubistva i napadi na funkcionere, novinare i intelektualce koče put države ka EU.
“… Crna Gora naročito treba da nastavi da obezbjeđuje blagovremenu i djelotvornu primjenu zakona i institucionalnu zaštitu novinara od svih oblika nasilja, uz davanje prioriteta istragama i sudskom praćenju ključnih neriješenih slučajeva, osigura dosljednu primjenu cjelokupnog zakonodavstva koje se odnosi na medije i dosljedno primjenjuje politiku nulte tolerancije prema bilo kom obliku pritiska ili uznemiravanja novinara, uključujući i od strane javnih funkcionera”, piše u izvještaju EK za prošlu godinu.
Direktorica Akcije za ljudska prava (HRA) Tea Gorjanc Prelević, rekla je “Vijestima” da porodica Duška Jovanovića decenijama insistira na otkrivanju i kažnjavanju svih koji su učestvovali i naredili to ubistvo, iako je to bolna tema za njih. Poručila je da nema dilemu da bi otkrivanje svih odgovornih za to ubistvo, “lansiralo Crnu Goru pred vrata EU”.
“Naravno da su svi državni organi, u prvom redu državno tužilaštvo i policija, pa i Skupština, dužni da ostvare pravdu u tom slučaju. Krivično gonjenje za dosta toga o čemu se priča je zastarjelo, npr. za policijsku torturu od prije 20 i više godina. Međutim, manja šteta je od toga da se priča, nego da se ništa ne radi, tako to posmatram”, navela je ona.
Gorjanc Prelević je ocijenila da ko nema utemeljenja za ono što javno govori, može da snosi pravne posljedice, ali da poslije toliko vremena, porodice žrtava, ako ništa drugo, zaslužuju istinu, i da sva svjedočenja pred odborom vidi kao šansu da se do toga i dođe.
Na pitanje šta je potrebno da nadležna tužilaštva procesuiraju ova svjedočenja, Gorjanc Prelević odgovara da su važne stavke da nije istekao rok zastarjelosti za krivična gonjenja, kao i da svjedočenja mogu da se potkrijepe dodatnim dokazima.
Nepromišljene izjave dijele
Novinar i član Komisije za praćenje istraga napada na novinare Predrag Nikolić, saopštio je “Vijestima” da je jasna politička namjera Ćulafića da za potrebe DPS-a relativizuje Paunovićevu izjavu, ali i da bi bilo bolje da se nije oglašavo ovim povodom, posebno ne uz konstataciju da nije vrijeme da se “toliko priča o novinarima i najtežim zločinima prema njima”. Poručio je da je pozivanje na to da ovakve stvari polarizuju društvo, “iz usta političara”, tragikomično.
Upitan da li postoji “pravo” vrijeme da se govori o neriješenim ubistvima, Nikolić odgovara da nema “dobrog” i “lošeg” vremena za to.
“Istina bi trebalo da je stalna tema. Ipak, to nije naša česta tema, zato političare stalno treba upozoravati na važnost toga, iako i oni sami to znaju, ali su njima sitni politički interesi često ispred istine i pravde… Naravno da ovo nisu teme koje polarizuju društvo. Ovakve nepromišljenje izjave polarizuju društvo. Političari su majstori tog posla sijanja podjela, oni od toga i žive. I to dobro”, ocjenjuje Nikolić.
Više funkcionera vladajućih stranaka, uključujući i šefa parlamenta Andriju Mandića, lidera i poslanika Demokratske narodne partije (DNP) Milana Kneževića i poslanika Pokreta Evropa sad (PES) Miodraga Lakovića, nazvalo je Paunovićevo svjedočenje “istorijskim”, konstatujući da je izlaganje bivšeg bezbjednjaka već ispunilo svrhu odbora.
Na pitanje da li stiče utisak da vladajuće partije imaju namjeru da svjedočenja pred odborom rezultiraju procesuiranjem u tužilaštvima, ili ih samo koriste za obračune s političkim protivnicima, Nikolić odgovara da je dnevna politika “naravno namjera vladajućih stranaka”.
“To je bilo jasno i samom najavom osnivanja Anketnog odbora, kao i jeftinim političkim marketingom tokom zasjedanja odbora. No, ono što može imati društvenu važnost je dobijanja novih podataka o zločinima iz prošlosti. Da se nadamo da će to biti pretežnija strana rada ovog odbora od političke promocije, te da će u izjavama pred odborom tužilaštvo naći elemente koji će im pomoći u brojnim nerasvjetljenim zločinima”, poručio je sagovornik.
DPS traži izvinjenje i saslušanje Paunovića
Šef poslaničkog kluba DPS-a i predsjednik Anketnog odbora Andrija Nikolić saopštio je na jučerašnjoj sjednici parlamenta da bi Paunović trebalo da se izvini jer je izjavio da mu je država napala sina, a da je potom to demantovao muzičar Bato Vujošević.
Paunović je optužio Vujoševića da je 2009. godine bio dio grupe koja je napala njegovog sina, dok Vujošević tvrdi da je mlađi Paunović izazvao tuču u jednom ugostiteljskom objektu.
Portparol DPS-a Miloš Nikolić pozvao je preksinoć glavnog specijalnog tužioca Vladimira Novovića da sasluša Paunovića, a iz te partije je saopšteno da je Paunović pročitao zabilješke koje je konstruisala Bezbjednosno-informativna agencija (BIA) Srbije.
Partije podgoričke vlasti: Ćulafić relativizuje zločine
Predsjednica Skupštine glavnog grada Jelena Borovinić Bojović i svi šefovi klubova vladajuće većine u tom parlamentu, pozvali su juče Ćulafića da se izvini porodicama Duška Jovanovića, Slavoljuba Šćekića, Pavla Bulatovića, Darka Raspopovića, Gorana Žugića, kao i porodicama “svih žrtava ‘crnih trojki’ i njihovih nalogodavaca i izvršilaca”.
Tvrde da je odbornik DPS-a pribjegao “neodgovornoj relativizaciji koja šalje opasnu poruku”.
“… Da bi monstruozni zločini trebalo da ostanu nerasvijetljeni, a da se društvo nikad ne suoči s tamnim djelovima vlastite prošlosti, u kojoj su stradali pojedinci samo zato što su mislili drugačije ili imali hrabrosti da se suprotstave represivnom sistemu”, naveli su oni.
Naslovna foto: Skupština Crne Gore
