Popularnost lidera Pokreta Evropa sad (PES) Jakova Milatovića i Milojka Spajića ne čudi, posebno i što mnoga dosadašnja istraživanja pokazuju konstantni rast broja simpatizera te partije i njenog istoimenog programa.
Tako izvršna direktorica Centra za građanske slobode (CEGAS) Marija Popović Kalezić za “Vijesti” komentariše rezultate istraživanja političkog javnog mnjenja, koje je juče objavio je Centar za demokratiju i ljudska prava (CEDEM).
Ono je pokazalo da je novoizabrani predsjednik Crne Gore i zamjenik predsjednika PES-a Jakov Milatović najpopularniji političar u Crnoj Gori sa prosječnom ocjenom 2,78. Odmah iza njega je njegov partijski šef Milojko Spajić sa ocjenom 2,47.
Najniža ocjena je 1, a najviša pet. Spajić i Milatović su kao ministri u Vladi Zdravka Krivokapića, pokrenuli program “Evropa sad” koji je rezultirao rastom zarada u Crnoj Gori, a na toj osnovi je kasnije formirana stranka. PES najavljuje program “Evropa sad 2”, obećavajući da će prosječnu zaradu povećati na hiljadu eura, sa sadašnjih 780 eura.
I u decembarskom istraživanju CEDEM-a, lideri PES-a bili su najpopularniji, s tim što je Spajić bio na prvom mjestu sa ocjenom 2,6, a Milatović drugi sa 2,51.
Popović Kalezić za “Vijesti” kaže da je pobjeda na predsjedničkim izborima uticala na popularnost Milatovića.
”Jedino gospodin Spajić bilježi pad podrške, poredeći rezultate iz decembra prošle godine i rezultate iz maja 2023. godine. To potencijalno ukazuje na to da nekonzistentne izjave političara na važna pitanja mogu da smanje povjerenje građana u njihov rad”, pojašnjava Popović Kalezić.
Prema istraživanju, treći na listi političara je predsjednik Demokratske Crne Gore Aleksa Bečić, sa ocjenom 2,46.
Na četvrtom mjestu su još aktuelni predsjednik Crne Gore Milo Đukanović i premijer i lider Građanskog pokreta URA Dritan Abazović sa ocjenom 2,36.
Lider Demokratske narodne partije (DNP) Milan Knežević je peti sa prosječnom ocjenom 2,21, dok je na šestom mjestu Danijel Živković, vršilac dužnosti predsjednika Demokratske partije socijalista (DPS) sa 2,17.
U odnosu na decembarsko istraživanje, svi imaju bolje ocjene, ali je raspored mjesta ostao isti, sa izuzetkom Živkovića koji se sa 12. mjesta našao na šestom.
Slijedi lider Nove srpske demokratije Andrija Mandić sa srednjom ocjenom 2,11, generalni sekretar Demokrata Boris Bogdanović sa 2,05, lider Demosa Miodrag Lekić sa 2,02…
Popović Kalezić kaže da Bečić i Abazović svoju prepoznatljivost i liderstvo žele graditi u borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, koja svakako dođe manje popularna u odnosu na rješavanje ekonomskih i socijalnih prilika, kojih su građani očigledno najželjniji.
”Gospodin Đukanović i dalje ima određeni broj onih koji vjerujući u njegovu politiku i liderstvo, uslovno rečeno od njega ne odustaju, mada je pad značajan i očekivan nakon brojnih promjena od 2020. Milan Knežević je prema rezultatima istraživanja pokupio najveći broj simpatizera DF-a, i nastavlja prepoznatljivu retoriku DF-a”, ukazala je.
Direktorica CEDEM-a Milena Bešić objasnila je da je istraživanje urađeno ranije, u maju, zbog odredbi Zakona o izboru odbornika i poslanika, koje ne dozvoljava objavu rezultata 15 dana prije izbora.
CEDEM je sproveo istraživanje od 1. do 14. maja ove godine.
”Zbog zakona, nijesmo mogli da čekamo liste koje su objavljene sinoć”, objasnila je Bešić juče na konferenciji za novinare.
Nakon istraživanja, uslijedili su značajni događaji koji su mogli da utiču na rezultate kao što su povlačenje jednog broja lidera političkih partija sa izbornih listi, a neki su se povukli i iz politike (Raško Konjević iz SDP-a). Zatim je Demokratski front (DF) poslije 11 godina prestao da postoji, odlukom članica da “svako ide svojim putem”, pa je Pokret za promjene izbornu listu predao sam, dok su Nova srpska demokratija i Demokratska narodna partija (DNP) u koaliciji “Za budućnost Crne Gore”. Takođe, u koaliciji nastupaju GP URA i Demokrate.
Takođe dio funkcionera Socijalističke narodne partije na visokim državnim pozicijama napustio je tu stranku – Danijela Đurović (predsjednica Skupštine), Marko Kovač (ministar pravde)…
Kada je rejting partija u pitanju, istraživanje je pokazalo da ako bi se naredne nedjelje održali parlamentarni izbori, Pokret Evropa sad bi glasalo 29,1 odsto građana, skoro duplo više u odnosu na decembarsko istraživanje (15,2 odsto).
Ostale partije uglavnom bilježe pad podrške u odnosu na decembar, posebno DPS koji bi sada bi glasalo 24,1 odsto birača u odnosu na 27,7 odsto u decembru. DF ima podršku 13,2 odsto birača (u decembru 14,2 odsto), Demokrate 11,1 odsto (u decembru 13,1 odsto), a GP URA 4,4 odsto (u decembru 4,9 odsto).
Bošnjačka stranka bi glasala 5,1 odsto birača, što je rast u odnosu na decembarskih 4,1 odsto.
Socijaldemokratska partija, prema istraživanju, sada ima 2,2 odsto podrške u odnosu na decembarskih 3,3 odsto, Socijalistička narodna partija 2,1 (decembar 3,2), a Socijaldemokrate 1,9 odsto (2,9 odsto u decembru), koliko ima i Albanski forum. Stranka pravde i pomirenja (SPP), koja je na listi PES-a, je na 1,1 odsto.
Kada je u pitanju očekivanje nakon predstojećih izbora, podaci pokazuju optimizam među građanima u pogledu razvoja crnogorskog društva na različitim frontovima.
“Očekuju pobljašanje kada su u pitanju odnosi sa Srbijom, odnosi između države Crne Gore i SPC, kada je u pitanju povećanje plata i penzija, poboljšanje u odnosima između Crnogoraca i Srba, kretanje ka EU, jačanje ekonomije, borba protiv korupcije i kriminala i ravnomjeran regionalni razvoj”, navela je programska menadžerka CEDEM-a Andrea Mićanović.
Građani su, kako je dodala, najmanje zabrinuti u pogledu revanšizma prema liderima i članovima DPS-a, kada je u pitanju jačanje uticaja Rusije i Srbije na Crnu Goru, lošeg tretmana nacionalnih manjina i jačanja uticaja SPC na državu.
“Niži procenat zabrinosti imaju vezano za ugrožavanje crnogorske nezavisnosti, a najviše su zabrinuti kad je u pitanju ekonomska stabilnost države”, saopštila je Mićanović.
Sve više građana smatra da država ide pravim putem
Da se Crna Gora generalno kreće pravim putem smatra 38,1 odsto građana, da se ide pogrešnim – 29,8, a ne zna ili ne može da procijeni 32,1 odsto, pokazuje istraživanje. Taj procenat je u decembru prošle godine bio drugačiji – da se država kreće pogrešnim putem smatralo je 42,6 odsto, a pravim putem 27,6 odsto. “Od juna 2022. imamo trend rasta građana koji smatraju da se Crna Gora kreće pravim putem, dok pada broj onih koji smatraju da se ona kreće pogrešnim putem. Ovaj podatak nam govori da uprkos tome što su dešavanja na društveno političkoj sceni burna, to kod građana nije promijenilo mišljenje”, kazala je Milena Bešić.
Istraživanje je pokazalo i da je radom Vlade veoma zadovoljno 14,5 odsto građana, uglavnom zadovoljno 21,5 odsto, dok je uglavnom nezadovoljno 19 odsto, a veoma nezadovoljno je 2,7 odsto građana.
Premijer Dritan Abazović je na sjednici Vlade rekao da nije pobornik toga da vjeruje u istraživanja javnog mnjenja “pogotovo ne u ova koja su prikazana juče i misli da imaju svoju svrhu”. “Ali, samo da jedna stvar bude jasna: većina građana Crne Gore misli da zemlja ide pravim putem. Čak ni naručena istraživanja javnog mnjenja ne mogu više to da ospore”, istakao je Abazović. On smatra da je netačna konstatacija o povjerenju u Vladu.
Rekordno visoka podrška članstvu u EU
Andrea Mićanović je kazala da je istraživanje pokazalo da članstvo Crne Gore u EU podržava 76 odsto građana, što je jedan odsto više u odnosu na prethodno istraživanje iz decembra. Ona je kazala da su želju za prozapadnom orijantacijom građani Crne Gore potvrdili i odgovorima da li podržavaju članstvo Crne Gore u NATO. “Pozitivno se izjasnilo 47 odsto ispitanika, 36 ima suprotan stav, a 17 odsto nema mišjenje”, rekla je.
Mićanovićeva je rekla da bi se, ako bi u ovom trenutku bio održan popis, najveći dio građana, 42,8 odsto, izjasnio kao Crnogorci, a 32,6 kao Srbi.
“Kao Bošnjaci bi se izjasnilo 8,7 odsto građana, Albanci 4,9, Muslimani 3,6 i ostali 7,4 odsto”, kazala je Mićanovićeva, dodajući da se ti podaci nijesu značajno promijenili u odnosu na prethodna istraživanja, čak ni od kada je najavljen popis stanovništva.
Međunacionalna pitanja ostala iza nas sa predsjedničkim izborima
Na pitanje kako komentariše to što praktično sve partije koje su predale liste u prvi plan ističu ekonomske teme, dok su nacionalna pitanja u drugom planu Bešić odgovara da ona neće biti glavna tema barem neko vrijeme, sad kada je DPS konačno sišao sa vlasti smjenom Đukanovića.
„Taj trend bavljenja ekonomskim pitanjima i pitanjima životnog standarada je nešto što smo mi kroz naša istraživanja nagovještavali još unazad 3-4 godine. Svako naše istraživanje je ukazivalo da građani žele da se bave poboljšanjem životnog standarda umjesto nacionalnim pitanjima. To je postala ralnost tek godinu dana unazad i mislim da nam to govori da su političke partije počele malo bolje da osluškuju puls i impuls građana i počinju da stavljaju one teme koje građane zanimaju u prvi plan“, kaže Bešić.
Smatra da su međunacionalna pitanja iza nas zaključno sa predsjedničkim izborima, kada je, kako kaže, to bio dominantan narativ dva protivkandidata Đukanovića i Mandića.
„Vidim da su podrške ovim partijama u opadanju i da sad na našoj političkoj sceni dominanto pažnju građana dobijaju partije centrističkog bloka koje usmjeravaju programe i politike u pravcu ekonomskog razvoja“.
Izvor, foto: Vijesti
