Crna Gora treba da povede istrage u slučajevima neobjašnjivog bogatstva, kao i da uspostavi kredibilnu i dosljednu praksu zapljene i konfiskacije imovinske koristi stečene krivičnim djelom u vezi sa korupcijom. To se navodi u Zajedničkoj poziciji EU za poglavlje 23 (pravosuđe i osnovna prava), koju Portal RTCG objavljuje.
Šefovi diplomatija zemalja članica EU u srijedu su dali Crnoj Gori pozitivan Izvještaj o ispunjenju privremenih mjerila za poglavlja 23 i 24 (IBAR), čime je nakon duže vremena zemlja napravila važan korak ka članstvu u EU, a evropski komesar za proširenje Oliver Varhelji poručio da je Evropa spremna za proširenje.
Prema zajedničkoj poziciji za poglavlje 23, EU se slaže da je Crna Gora, sveukupno gledano, ispunila privremena mjerila koja su postavljena u uvodnom zajedničkom stavu Evropske unije (CONF-ME 13/13).
„Na osnovu ove procjene, ovaj privremeni zajednički stav EU dopunjuje početni zajednički stav EU i služi, između ostalog, za postavljanje mjerila za zatvaranje u poglavlju 23 kako bi se obezbijedile dalje smjernice za budući rad“, tvrdi se
Navodi se da EU ohrabruje Crnu Goru da nastavi proces usklađivanja sa pravnim tekovinama EU i evropskim standardima i efektivnom implementacijom i sprovođenjem, i uopšte da razvija, već prije pristupanja, politike i instrumente što je moguće bliže onima u EU.
EU apeluje na Crnu Goru da u potpunosti implementira svoje novo zakonodavstvo o slobodi izražavanja i medija, da pravilno sprovodi svoj pravni okvir i promoviše prakse koje štite slobodu mišljenja i izražavanja i okruženje koje omogućava slobodu medija.
„Poziva Crnu Goru da se pozabavi i osudi svako nasilje, progon, uznemiravanje i zastrašivanje pojedinaca, uključujući novinare i druge medijske aktere, i da uspostavi evidenciju o istragama i procesuiranju slučajeva, uključujući primjenu sankcija odvraćanja. EU naglašava važnost garantovanja nezavisnosti nacionalnog emitera i regulatornog organa za medije. Poziva se na dosljednu i djelotvornu primjenu pravnog okvira. EU poziva Crnu Goru da osigura usklađivanje sa obavezama iz Evropskog zakona o slobodi medija“, ističe se.
EU naglašava da su nezavisnost, nepristrasnost, integritet i efikasnost pravosuđa osnovni principi i ključni elementi svake demokratske države zasnovane na vladavini prava.
„Evropska unija podsjeća da bi pravosuđe trebalo da bude oslobođeno bilo kakvog unutrašnjeg ili spoljnog uticaja ili manipulacije. Sudije treba da djeluju na nezavisan i nepristrasan način, a tužioci treba da imaju autonomiju i potrebne mjere zaštite u vezi sa opštim i pojedinačnim uputstvima. Oni treba da djeluju na nepristrasan način, bez slučajeva selektivnog krivičnog gonjenja“, navedeno je u Zajedničkoj poziciji EU za poglavlje 23.
Drugi relevantan standard u pogledu sastava Sudskog savjeta je da sudije koje biraju kolege moraju činiti najmanje polovinu njegovih članova.
„U sadašnjem sastavu Sudskog savjeta u Crnoj Gori, sudije koje biraju kolege su u manjini. Ova situacija će takođe morati da se riješi kroz ustavne amandmane. EU poziva Crnu Goru da ubrza napore za smanjenje broja neriješenih predmeta i osigura da njen pravosudni sistem donosi pravovremene odluke nakon poštenog razmatranja pitanja“, ističe se.
Pored toga, Evropska unija traži od Crne Gore da implementira čvrst strateški pristup integraciji napora za sprečavanje i borbu protiv korupcije.
„Ovo bi trebalo da se pretvori u značajna poboljšanja u pravcu iskorjenjivanja korupcije u ranjivim sektorima, na osnovu kreiranja politike zasnovane na dokazima, uz efikasno praćenje sprovođenja konkretnih mjera. EU apeluje na Crnu Goru da hitno otkloni nedostatke u pravnom okviru koji reguliše finansiranje političkih kampanja i političkih partija i subjekata na osnovu posvećenosti koju je izrazila Vlada uz međustranačku podršku u Parlamentu, posebno kroz poštovanje preporuka GRECO-a i ODIHR-a da značajno povećati transparentnost, kontrolu potrošnje političkih partija i spriječiti zloupotrebu državnih resursa, uključujući i odvraćajuće sankcije“, navodi se.
Prema zajedničkoj poziciji, Unija želi da Crna Gora učini birački spisak potpuno tačnim. Pored toga, Brisel podstiče Crnu Goru da usvoji Etički kodeks za najviše izvršne zvaničnike u skladu sa evropskim i međunarodnim standardima i obezbijedi njegovu efikasnu primjenu.
„EU poziva Crnu Goru da uspostavi solidnu i trajnu evidenciju o istragama, optužnicama i suđenjima koja, gdje je to prikladno, vode do osuda, pokazujući konkretne rezultate u borbi protiv korupcije, uključujući korupciju na visokom nivou. Ovo takođe treba da obuhvati istrage u slučajevima neobjašnjivog bogatstva, kao i kredibilnu i dosljednu praksu zapljene i konfiskacije imovinske koristi stečene krivičnim djelom u vezi sa korupcijom i primenu odvraćajućih i srazmernih krivičnih sankcija“, zaključuje se.
Foto: elements.envato
