Odbor za sveobuhvatnu izbornu reformu mora značajno unaprijediti postupak koji se odnosi na regulisanje pasivnog biračkog prava, navodi se u saopštenju Centra za demokratsku tranziciju (CDT).
„Biračima kroz izmjenu izbornih zakona treba omogućiti da svojim potpisima podrže više od jedne izborne liste, odnosno kandidata, potrebno je smanjiti broj potpisa neophodnih za kandidaturu, ali i promijeniti model skupljanja potpisa. Takođe, treba razmotriti uvođenje diferenciranog cenzusa koji za koalicije predviđao veći izborni prag u odnosu na liste koje samostalno izlaze na izbore“, piše u saopštenju.
Iz CDT-a su objavili preporuke u publikaciji „Pasivno biračko pravo“, koju oni izdaju, a čiji je autor Nikola Mugoša.
„Zloupotrebe koje su se dešavale tokom prethodnih izbornih ciklusa, poput onih kada su se švercovali potpisi podrške za kandidate ili liste, zatim politička odluka DIK da ne prihvati kandidaturu Milojka Spajića za predsjednika države te nemoć, zloupotreba i nemar institucija u ovakvim slučajevima jasno ukazuju da su neophodne korjenite promjene u regulaciji pasivnog biračkog prava. Pasivno biračko pravo je subjektivno javno pravo građanina da bude biran što se ostvaruje obezbjeđenjem uslova za ravnopravno nadmetanje kandidata koji su zainteresovani za vršenje poslova u javnoj službi“, dodaje se.
Prema njihovim riječima s obzirom na navedene zloupotrebe koje su obilježile ranije izborne procese kao i činjenicu da su one nanijele štetu povjerenju u izborni proces, „neophodno je promjeniti model sakupljanja potpisa podrške tako što bi se podrška ovjeravala kod notara ili propisivanjem obaveze polaganja novčanog depozita koji bi se u slučaju odgovarajućeg izbornog rezultata vraćao podnosiocu.“
„Pasivno biračko pravo podrazumijeva i pravo kandidata da nakon formalnog izbora stupe na funkciju, njime se reguliše i popuna upražnjenih poslaničkih i odborničkih mjesta. U analizi se zaključuje da postoji značajan prostor za dodatnim i preciznijim regulisanjem procedure vezane za popunu upražnjenog poslaničkog mjesta. U tom dijelu procedura treba da jasnije definiše ulogu kako političkih subjekata, tako i nadležne skupštine i nadležne izborne komisije. Dodatno, potrebno je regulisati proceduru koja se odnosi na redoslijed pravnih koraka koji slijede nakon konstatacije ostavke poslanika odnosno odbornika“, ističe se u saopštenju CDT-a.
Dodaju da izostajanje izborne reforme bilo je „idealno tlo da se nabrojane, ali i druge zloupotrebe nastave iz izbora u izbore, pa je jasno da reforma izbornih zakona mora biti prioritet svih političkih subjekata i pojedinaca u parlamentu.“
„Ova publikacija nastala je u okviru projekta “Doprinos procesu EU integracija”, koji provodi Centar za demokratsku tranziciju (CDT) u saradnji sa Udruženjem za odgovorni i održivi razvoj (UZOR). Ovaj projekat je finansiran uz doprinos Ministarstva vanjskih poslova i međunarodne saradnje Republike Italije. Sadržaj ovog dokumenta predstavlja stavove njegovih autora i ne predstavlja stav Ministarstva vanjskih poslova i međunarodne saradnje Italije“, zaključili su.
Foto: CDT
