Vijeće za regionalnu saradnju (RCC) organizovalo je sastanak ministara vanjskih poslova Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi (SEECP) u saradnji sa Albanijom kao predsjedavajućom SEECP-a juče u Njujorku na marginama 79. godišnje Generalne skupštine Ujedinjenih nacija (UNGA).
„Sa smanjenjem broja stanovništva i povećanjem ekonomskih nejednakosti, društveno-ekonomska struktura Jugoistočne Evrope je pod sve većim opterećenjem. Naša strategija u daljem radu mora obuhvatati sveobuhvatne mjere za poboljšanje lokalnih i regionalnih ekonomskih prilika, unapređenje infrastrukture te korištenje drugih instrumenata kojim će se obezbjediti nove mogućnosti za stabilizaciju i revitalizaciju naših ekonomija,“ rekla je generalna sekretarka Vijeća za regionalnu saradnju Majlinda Bregu u svom uvodnom obraćanju.
Ministri vanjskih poslova su pohvalili vodeću ulogu Vijeća za regionalnu saradnju u usmjeravanju i omogućavanju regionalne saradnje i istakli važnost druge faze zajedničkog regionalnog tržišta čije odobrenje se očekuje na predstojećem samitu Berlinskog procesa narednog mjeseca.
„Vijeće za regionalnu saradnju se vodi načelom da je saradnja naš najveći adut u svijetu koji se sve brže mijenja. I nakon skoro šest godina mog mandata ovo načelo je i dalje od suštinske važnosti. Naša misija u proteklih šest godina je bila jasna, a to je da se ne samo prilagodimo promjenama već i da ih predvodimo. Naše inicijative, uključujući i naš ključni doprinos Berlinskom procesu, okrenute su budućnosti i uvijek s ciljem obezbjeđivanja održivosti dublje ekonomske integracije našeg regiona i njegovog društvenog razvoja,“ dodala je Bregu.
Akcionim planom za zajedničko regionalno tržište, za period 2021-2024. godina, u koordinaciji Vijeća za regionalnu saradnju, ostvareni su konkretni rezultati za građane Zapadnog Balkana. Najvažniji među njima su:
-potpisivanje Sporazuma o smanjenu cijena usluga rominga na Zapadnom Balkanu kojim su od 1. jula 2021. godine ukinuti troškovi rominga što je dovelo do povećanja korištenja podatkovnih usluga od 500% u toku jedne godine,
-potpisivanje Deklaracije o romingu između Evropske unije i Zapadnog Balkana koju je 2022. potpisalo 38 telekom operatera iz regiona i EU a koja je od 1. oktobra 2023. donijela značajno smanjenje troškova rominga između regiona i Unije, što je opet dovelo do povećanja usluga rominga za 97%,
-otvaranje zelenih koridora, na inicijativu Vijeća za regionalnu saradnju, tokom pandemije čime je obezbjeđen nesmetan transport osnovne robe, spriječena njena nestašica i ostvarene uštede po osnovu troškova,
-zajedno sa partnerima iz regiona, Transportnom zajednicom i CEFTA-om zeleni koridori su prošireni unutar regiona, ali i sa Evropskom unijom, odobravanje, usvajanje, odnosno potpisivanje 17 sporazuma, odnosno deklaracija, uključujući i programe mobilnosti, radi olakšavanja kretanja građana, studenata i stručnjaka u regionu, izradom druge faze zajedničkog regionalnog tržišta utrt je put za ulazak regiona u jedinstveno tržište Evropske unije.
Tokom ovog perioda, Vijeće za regionalnu saradnju je postalo glavni regionalni partner u koordinaciji Zelene agende za Zapadni Balkan. U cilju promocije održivog ekonomskog rasta Jugoistočne Evrope, Vijeće za regionalnu saradnju je, zajedno sa regionalnim partnerima, pripremilo strategiju „Jugoistočna Evropa 2030.“, koju su 2021. godine prihvatili svi učenici Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi.
„Iako ovaj put nije bilo lagan s obzirom na veliku političku tenziju u regionu, ipak je uvijek bio isplativ. Pomenuti sistemski rezultati odražavaju se i u kontinuiranoj ogromnoj podršci građana Zapadnog Balkana regionalnoj saradnji. Prema našem najnovijem Balkan barometru, podrška regionalnoj saradnji iznosi 82%. Zajedno sa našim regionalnim i evropskim partnerima, finaliziramo dokument druge faze zajedničkog regionalnog tržišta za odobrenje 14. oktobra na samitu Berlinskog procesa,“ zaključila je Bregu i potakla učesnike Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi da se dodatno angažuju na provođenju regionalnih strategija, kao što su strategija „Jugoistočna Evropa 2030.“ koju koordinira Vijeće za regionalnu saradnju, Zelena agenda za Zapadni Balkan i zajedničko regionalno tržište.
Podsjetila je da se ovim strategijama usmjerava održivi razvoj regiona i istovremeno se potiče regionalna saradnja i unapređuje ekonomski rast, socijalna uključenost i okolišna održivost.
Prije ministarskog sastanka SEECP-a, generalna sekretarka Vijeća za regionalnu saradnju sastala se sa zamjenikom pomoćnika američkog državnog sekretara za Zapadni Balkan Alexanderom Kasanofom s kojim je razgovarala o značaju evro-atlantske i evropske integracije regiona. Zamjenik pomoćnika sekretara ponovio je podršku regionalnoj saradnji na Zapadnom Balkanu i daljem radu na regionalnim programima i pri tome pohvalio uspjehe regiona koje je predvodilo Vijeće za regionalnu saradnju tokom tekućeg mandata generalne sekretarke ove organizacije.
