Finansijsko poslovanje Centralne banke Crne Gore (CBCG) bilo je uspješno u 2023. godini, a neto dobit od 16,27 miliona eura ostvarena je na istorijski najvišem nivou od osnivanja te krovne monetarne institucije, navodi se u izvještaju o radu Centralne banke za 2023. godinu, koji je dostavljen Skupštini Crne Gore.
Povećanje neto dobiti, kako se navodi u izvještaju, ostvareno je dominantno po osnovu visokog rasta finansijskih prihoda, kao rezultat izrazitog rasta kamatnih stopa na međunarodnim finansijskim tržištima, ali i kvalitetnog upravljanja međunarodnim rezervama od strane Centralne banke.
Kako su naveli, pozitivno mišljenje na finansijske izvještaje CBCG u 2023. godini potvrdio je međunarodno priznati nezavisni revizor, i to treću godinu zaredom.
– Ukupan kapital na dan 31. decembar 2023. godine iznosio je 68,4 miliona (2022. godine 30,3 miliona) i povećan je u odnosu na prethodnu godinu iz razloga smanjenja negativnog trenda revalorizacionih rezervi za finansijska sredstva koja se mjere po fer vrijednosti kroz OCI i povećanja iznosa neto dobiti za 2022. godinu koja je sadržana u neraspoređenom dobitku – piše u izvještaju.
Tokom 2023. godine, za bruto naknade ključnom menadžmentu Centralne banke isplatili su iznos od 401 hiljadu eura, što je za hiljadu manje nego 2022. godine. Tokom 2023. godine članovima Savjeta Centralne banke, koji nijesu u stalnom radnom odnosu, obračunate su i isplaćene naknade u bruto iznosu od 76 hiljada, za 18 hiljada više nego u prethodnoj godini.
Kako je navedeno u izvještaju, osnivačka ulaganja 31. decembra 2023. godine odnose se na ulaganja u kapital Centralno klirinško depozitarnog društva a.d. Podgorica (CKDD) u iznosu od 695 hiljada.
Ističu da je CBCG prošle godine poslovala u izazovnom okruženju koje je obilježio nastavak restriktivne politike globalnih monetarnih vlasti i eskalacija geopolitičkih tenzija, što je sve imalo znatan uticaj na crnogorsku ekonomiju, dominantno kroz dva kanala.
– Prvo, došlo je do povećanja cijena, dok se drugi kanal odnosio na rast potrošnje u zemlji, što je posljedica povećanog priliva građana Ukrajine i Rusije koji su u Crnoj Gori potražili utočište od ratnih dešavanja. Dodatni podsticaj potrošnji u zemlji dao je porast broja turista, ali i povećanje zarada, penzija i socijalnih davanja. Iako je na temelju uvećanja potrošnje crnogorska ekonomija ostvarila znatno veći ekonomski rast nego što je inicijalno predviđano, on je istovremeno imao i negativan uticaj na povećanje inflatornih pritisaka, premda znatno blažih nego prethodne godine – predočeno je u izvještaju.
Konstatuju da je u izazovnim ekonomskim i finansijskim vremenima naš bankarski sistem (11 banaka, osam mikrokreditnih finansijskih institucija, Investiciono-razvojni fond (IRF), jedno lizing društvo, dva faktoring društva i tri društva za otkup potraživanja) poslovao stabilno i profitabilno, uz visoku likvidnost i visoku kapitalizovanost.
Zabilježen je rast ukupne aktive banaka (5,15 odsto), ukupnih kredita (11,89 odsto) i ukupnih depozita (4,76 procenata), a ukupni kapital je porastao za 21,43 procenta.
Sredstva Centralne banke kod MMF-a su krajem 2023. iznosila nešto više od 216 hiljada, a obaveze 212 hiljada i 865 eura.
Kako je navedeno, od izdavanja nekretnina CBCG je 2023. zaradila 5.685 eura.
– Centralna banka Crne Gore je nastavila sa usaglašavanjem s novim tehnologijama (fintech) i promocijom i podsticanjem inovacija u domenu digitalnih bankarskih i platnih usluga – navodi se u izvještaju.
Za okončane radne sporove 13 hiljada eura
Centralna banka je rezervisala 24 hiljade eura za troškove zbog sudskih procesa koje je vodila na kraju 2023. godine.
– Na osnovu sopstvene procjene i procjene internih profesionalnih savjeta, rukovodstvo Centralne banke je mišljenja da može doći do gubitaka po osnovu sudskih procesa i, shodno tome, rezervisanje po tom osnovu je sadržano u ovim finansijskim iskazima u iznosu od 24 hiljade eura, sa stanjem na dan 31. decembar 2023. godine – navedi se u izvještaju.
Od toga je za imovinskopravne sporove rezervisano 19 hiljada eura, a na radne pet hiljada eura.
Kako se navodi u tabeli u izvještaju, CBCG je u toku prošle godine isplatila 13 hiljada eura za okončane radne sporove. Na kraju godine rezervisano je samo pet hiljada eura za preostale radne sporove koji su se u tom momentu vodili protiv CBCG.
Tokom prošle godine nijedan imovinskopravni spor koji je CBCG vodila nije završen, pa je rezervisani iznos banke i na početku i na kraju godine bio 19 hiljada eura.
Smanjenje nekvalitetnih kredita
Banke su zabilježile i znatno poboljšanje finansijskog rezultata, a zabilježeno je i smanjenje nekvalitetnih kredita.
– Platni sistem Centralne banke i platni promet u Crnoj Gori funkcionisali su tokom 2023. godine sigurno i efikasno, uz visok nivo pouzdanosti. To je omogućilo pružanje kvalitetnih i efikasnih usluga platnog prometa korisnicima platnih usluga Centralne banke. Obim ukupno realizovanog platnog prometa povećan je u poređenju sa prethodnom godinom, kako prema broju realizovanih naloga, tako i prema vrijednosti platnog prometa, za 9 odsto, odnosno za 20 odsto – piše u izvještaju.
foto: CBCG
