Crnogorski privrednici i investitori u ovoj godini imaju na raspolaganju 61 podsticajnu mjeru za investicije, od čega su 32 nefinansijske, a 29 novčane podrške.
Država je sve mjere obuhvatila u Registru podsticaja za 2024. godinu, u kojem se na jednom mjestu mogu naći naknade, grantovi, subvencije, olakšice na poreze, carine, akcize, sporazumi o slobodnoj trgovini, i to u sektorima proizvodnje, usluga, agro biznisa, poljoprivrede i ribarstva, energetike, turizma, informacionih tehnologija, nauke, hibridne tehnologije…
To između ostalog piše u ovom Registru koji je Ministarstvo ekonomskog razvoja nedavno objavilo. Riječ je o bazi koja objedinjuje sve novčane i nenovčane podrške koje državne institucije nude domaćim i stranim investitorima.
Među prednostima za korisnike Registra, ističe se da će se skratiti vrijeme i troškovi istraživanja, identifikacije i prijave za podsticaje, da će se podići svijest o dostupnim ponudama, privući investitore, povećati transparentnost i pristup za preduzetnike, zanatlije i mala mikro i srednja preduzeća (MMSP).
U dokumentu se ističe da među mjerama nisu uključene one na lokalnom nivou, jer njih propisuju i sprovode opštine. Nema ni podsticaja koje nude nevladine institucije i donatori, odnosno spiska povoljnih zajmova i grantova od Evropske unije, Evropske investicione banke, banke za obnovu i razvoj, Programa Ujedinjenih nacija za razvoj…
Za energetsku efikasnost 8,8 miliona
Vlada će, kako se navodi, kroz ovu bazu lakše utvrditi poreske podsticaje za privatne investicije i procijeniti isplativost i koristi od mjera, kroz analize troškova i koristi. Ističe se da će Registar pomoći i u upoređivanju različitih podsticaja i njihovog uticaja na socijalne politike, te da će unaprijediti i koordinaciju između onih koji stvaraju ekonomsku politiku.
“Novoosnovane kompanije koje stvarno obavljaju djelatnost u privredno nedovoljno razvijenim opštinama imaju pravo na oslobođenje od poreza na dobit za prvih osam godina; Zakon o PDV-u propisuje oslobođenje od plaćanja PDV-a za isporuku proizvoda i usluga za gradnju i opremanje ugostiteljskog objekta kategorije pet i više zvjezdica; omogućeno je poreskim obveznicima da reprogramiraju poreska potraživanja; oslobođene od plaćanja PDV-a su usluge predškolskog vaspitanja, obrazovanja i osposobljavanja djece, omladine i odraslih…”, neki su od podsticaja koje nudi Ministarstvo finansija.
U Registru je i Program za promociju i razvoj zanatstva koji sprovodi Ministarstvo ekonomskog razvoja, kroz koji se zanatlijama refundira dio troškova od nabavke opreme i alata. Ovaj resor nudi i podsticaj za mala ulaganja, odnosno bespovratni novac za nabavku opreme za proizvodnju, novih djelova, specijalizovanih alata…
Među podsticajima koje nudi resor energetike kojim rukovodi Saša Mujović ističe se Program za podsticanje energetske efikasnosti u domaćinstvima, kroz koji se nude subvencije za podršku domaćinstvima radi obnove fasada, grijanja, stolarije. Vlada je za ovu mjeru spremila 8,8 miliona eura, pri čemu će posebnu pažnju dobiti sjever zbog zagađenja i nerazvijenosti, a posebno Opština Pljevlja.
Među ponudom Ministarstva poljoprivrede izdvajaju se subvencije za razvoj poljoprivrede i ruralnih područja, putem kojih crnogorski poljoprivrednici mogu dobiti direktna plaćanja ili podršku investicijama iz agrobudžeta, i to za biljnu i stočarsku proizvodnju.
Startapovi bez doprinosa na teret poslodavca
“Startapovi i spinofovi za svoje zaposlene oslobađaju se od plaćanja doprinosa na teret poslodavca, lica zaposlena u naučnoistraživačkim ustanovama i oni koji obavljaju inovacionu djelatnost, lica koja obavljaju inovativnu aktivnost za potrebe stranih pravnih lica (frilenseri); Pravo na oslobađanje od poreza na dobit mogu ostvarit firme upisane u Registar inovacione djelatnosti, kompanije koja ulažu sredstva u druge subjekte inovacione djelatnosti, preduzeća koja obezbjeđuju inovacionu infrastrukturu; PDV se obračunava i plaća po sniženoj stopi od 7 odsto od prometa proizvoda, usluga i uvoza proizvoda za udžbenike i nastavna sredstva”, piše među mjerama koje nudi Ministarstvo prosvjete.
Sa druge strane, državni Eko-fond nudi subvencije privrednicima i javnom sektoru za nabavku stanica za punjenje električnih i hibridnih vozila, ali i za nabavku novih automobila kategorije “M1” koji koriste isključivo električni pogon ili hibridni pogon. Osim toga, nude i olakšice za one koji mijenjaju električne uređaje u domaćinstvima i kompanijama onima koji realizuju projekte energetske efikasnosti.
Među ponudom Fonda za inovacije, ističe se dodjela bespovratnog novca MMSP-ovima koji rade na projektima s ciljem razvoja novih proizvoda, usluga, tehnologija, ali i stimulacija za one koji su ove godine zaštitili svoj pronalazak patentom u zemlji ili inostranstvu. Fond nudi i javni poziv za podršku intenzivnim obukama, kursevima, programima usavršavanja, za učenike, studente, mlade istraživače i profesionalce u oblastima pametne specijalizacije.
Resor ekonomije će u saradnji sa ostalim ministarstvima, institucijama, fondovima i grupom Svjetske banke, redovno godišnje ažurirati Registar kako bi se dodatno podstakla ulaganja u Crnoj Gori.
Zajednički privlače investitore
Stvaranje Registra je, kako se navodi, prepoznato kroz regionalnu agendu za reforme u oblasti investicija, koja se sprovodi u okviru višegodišnjeg akcionog plana za regionalni ekonomski prostor na Zapadnom Balkanu.
“Cilj regionalne agende reformi je unapređenje atraktivnosti regiona zapadnog Balkana za strane, ali i za regionalne investitore, čime bi se omogućio veći priliv investicija i ostvario veći stepen preduzetničke djelatnosti, trgovine, kao i otvaranje novih radnih mjesta. Od 2021. godine ova aktivnost je inkorporirana kao okvir zajedničkog regionalnog tržišta CRM (2021-2024)”, piše u dokumentu.
Foto: elements.envato
