Crna Gora je prošle godine u Sjedinjene Američke Države izvezla robe u vrijednosti od pet miliona eura, od čega 2,5 miliona žestokih pića, vina i piva. U odnosu na godinu ranije izvoz je skoro prepolovljen sa 9,8 miliona.
Crna Gora za određene proizvode iz SAD (šta važi za sve zemlje van CEFTA i EU) ima određene carine – prelevmane, od 10 do 30 odsto, što najčešće važi za miječne proizvode i gazirana i alkoholna pića, tako da bi se teoretski mogla naći na listi zemalja kojima će SAD, po najavi njenog predsjednika Donalda Trampa, uvesti veće carine na uvoz.
Po naredbi Trampa već su uvedene carine na uvoz robe u SAD iz Kanade i Meksika, a najavio je da će one biti proširene i na evropske države koje imaju carine na američke proizvode, što bi poskupilo i otežalo njihov izvoz u ovu državu. Iz njegove administracije je ranije saopšteno da to rade u cilju veće prodaje američkih proizvoda i povratka proizvodnje u Ameriku.
Prema podacima Monstata iz carinskih deklaracije, Crna Gora je prošle godine u SAD izvezla jakih alkoholnih pića u vrijednosti 2,21 milion eura. To je znatno manje nego godinu ranije kada je on iznosio 5,6 miliona eura. Ovo se većinom odnosi na votku iz nove fabrike u Nikšiću, i u manjem obimu na jaka pića “Plantaža”.
Vina je izvezeno za 227 hiljada eura a piva za 27 hiljada.
Podaci o izvozu odnose se na sve poizvode, koje prema dokumentaciji izlaze iz Crne Gore i odlaze u SAD, bez obzira da li su oni proizvedeni u Crnoj Gori, vraćaju se izvozniku u SAD zbog otkrivene greške ili isteka roka ili se reeksportuju preko teritorije Crne Gore.
Tako je, na primjer, Crna Gora lani izvezla u SAD električnih mašina i opreme u vrijednosti od 1,4 miliona eura, od čega se na telekomunikacionu i računarsku opremu odnosi 1,37 miliona. Vjerovatno je riječ o reeksportu preko teritorije Crne Gore ili je uvoznik vratio neku opremu svom dobavljaču iz SAD pa je formalno izvezena. U SAD je izvezeno odjeće u vrijednosti od 280 hiljada eura, kao i obuće za 160 hiljada eura. Ovdje je moguće da se radi i o stvarnom izvozu jer fabrika košuja iz Petnjice izvozi i u SAD. Izvezeno je u Ameriku i proizvoda od kože za 78 hiljada eura, tepiha za 56 hiljada, keramike za 151 hiljadu, slika i crteža za 77 hiljada, sušenog povrća za 80 hiljada, namještaja i posteljine za 27,3 hiljade, čaja za 5,1 hiljadu, bilja za farmaciju za 4,7 hiljada, kozmetike za 4,6 hiljada…
Ovi podaci ukazuju da su osim alkoholnih pića i eventualno košulja, ostali izvozi simbolični ili nisu stvarni već su reeksport ili povrat robe.
Tramp je najavio uvođenje carina od 25 odsto na uvoz robe iz Evrope. Carine će se, kako je rekao, primenjivati na svu robu iz Evrope.
Ranije je više puta ponovio da postoji trgovinski deficit sa Evropom u iznosu od 200 milijardi dolara i da EU i evropske države imaju visoke carine na američke automobile.
Iz briselske administracije su uzvratili da će odmah odgovoriti ako SAD uvedu carine na izvoz iz zemalja članica, smatrajući da su te mjere neopravdane. Ako EU uzvrati na Trampove mjere, dolazi do onoga što se naziva trgovinskim ratom.
Crna Gora je mala, sa vrlo ograničenom proizvodnjom i imala bi malu štetu. Uvoz američke robe u Crnu Goru lani je iznosio 50 miliona eura, a najviše je uvezeno optičkih i medicinskih uređaja za 9,8 miliona, mašina i mehaničkih uređaja za 8,9 miliona, vozila za 6,7 miliona, ljekova i farmaceutskih proizvoda za 4,8 miliona, plovila za 3,5 miliona, električnih mašina i opreme za 2,8 miliona, voća za 1,6 miliona, proizvoda hemijske industrije za 1,6 miliona eura…
foto: Vijesti
