Državna revizorska institucija (DRI) utvrdila je da je Uprava za gazdovanje šumama i lovištima aneksirala 15 koncesionih ugovora za eksploataciju šuma bez odluka Vlade čime je prekšen Zakon o koncesijama. Od tog broja devet ugovora je aneksirano 29. decembru 2022. a šest od marta do sredine septembra 2023. godine.
Svi ti ugovori su potpisani na 15 godina i po nalazu DRI su istekli 2022. godine, a aneksima se obuhvataju nove šumske parcele i produžavaju rokovi važenja ugovora i omogućava koncesionarima nastavak eksploatacije šuma.
Riječ je o firmama – “Pelengić Trade”, “Boj komerc”, ŠIK “Polimlje”, ŠIK “Lim” i “Hasko company”.
Kontrolu nad radom ove Uprave ima Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede kojim rukovodi ministar Vladimir Joković koji je tu poziciju pokrivao i u vremenu kada su ugovori aneksirani i koje po proceduri je trebalo da dostavi Vladi na odobrenje anekse ugvora. U decembru 2022. godine na poziciji direktora Uprave za šume je bio Armin Mujević.
DRI je juče objavila reviziju poslovanja ovog ministarstva u 2022. godini kome je dato negativno mišljenje na pravilnost poslovanje i uslovno na reviziju pravilnosti sa 37 preporuka koje treba realizovati. Revizijom je rukovodio senator Zoran Jelić, drugi član kolegijuma je bio senator Branislav Radulović.
“Navedenim aneksima ugovora o koncesijama na šume za koji su zaključeni 2008. godine na period od 15 godina i istekli 2022. godine se obuhvataju nove šumske parcele i produžavaju rokovi važenja ugovora i omogućava koncesionarima nastavak eksploatacije šuma. Smatrajući da je to suprotno objavljenim informacijama da su višegodišnji ugovori o koncesijama na šume istekli 2022. godine i da nema više produženja rokova, državni revizori su zatražili od ovlašćenih lica Ministarstva poljoprivrede da objasne pravni osnov i da li je Vlada odlukama davala saglasnost na anekse za produžavanje rokova važenja ugovora o koncesijama na šume kojima se omogućava nastavak eksploatacije šuma”, navodi se u izvještaju DRI.
Vrhovna revizija je povodom ovog slučaja obavila dva razgovora u februaru i martu ove godine u Direktoratu za šumarstvo gdje je zaključeno da su ugovori na period od 15 godina istekli, da nije odobravan produžetak rokova važenja i da će provjeriti da li je za navedene anekse bilo kakve saglasnosti.
“Državni revizori su e-mailom 23. 2. 2024. godine poslali zahtjev da se u što kraćem roku za potrebe vršenja revizije obezbijedi na uvid dokumentacija u elektronskoj ili pisanoj formi i sažeto daju odgovori na postavljena pitanja, vezano za ove anekse na što je pravovremeno odgovoreno i priložena dokumentacija. Zatraženo je i da se objasni razlog i zakonski osnov produženja aneksima važenja isteklih višegodišnjih ugovora o korišćenju šuma i nastavljanja eksploatacije. Odgovor ovlašćenih lica Ministarstva poljoprivrede upućen mejlom od 23. 2. 2024. godine je glasio: “Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede nije predlagalo Vladi produženje koncesionih ugovora za korišćenje šuma, koji su istekli tokom 2023. godine”, piše u izvještaju DRI.
Dalje, ministarstvo je obavijestilo DRI da je “po tim pitanjima, Uprava za šume je tokom 2022. godine dostavila ovom ministarstvu prijedloge za zaduženje koncesionara drvnom masom za 2022. godinu Prilogom ugovora, za četiri koncesionara “Pelagić Trade”, “ Boj komerc”, Šik “Polimlje” i Šik “Lim”.
“Prilozi ugovora za te koncesionare su dostavljeni Vladi, na davanje saglasnosti u skladu sa zaključnim ugovorom, nakon čega su zaključci dostavljeni Upravi za šume na realizaciju. Ministarstvo poljoprivrede, je povodom realizacije tih priloga ugovora, s obzirom da su prilozi dati koncesionarima na realizaciju tek krajem godine (novembar i decembar mjesec 2022. godine), sugerisalo Upravi za šume da se ti prilozi realizuju do isteka roka važenja koncesionih ugovora (jul mjesec 2023. godine). Dakle, Ministarstvo poljoprivrede nije dozvolilo Upravi za šume zaključenje aneksa ugovora kojim bi koncesionari stekli pravo produženja roka važenja ugovora, niti ovo ministarstvo ima informacije da su nakon isteka roka važenja koncesionari koristili šume po osnovu tih ugovora”, navodi DRI odgovor Ministarstva poljoprivrede.
Državni revizori su, piše u izvještaju, pažljivo pregledali sve dostavljene koncesione ugovore u šumarstvu na 15 godina i konstatuju da su svi zaključeni 2008. godine na rok od 15 godina koji ističe 2022. godine, kako piše u članu 3, stav 1 u svakom ugovoru (ugovori imaju istu formu-tipski su), a ne jula mjeseca 2023. godine, kako navode u odgovoru iz Ministarstva poljoprivrede.
“Ni za jedan navedeni aneks ugovora iz Ministarstva poljoprivrede nije DRI dostavljena odluka ili zaključak Vlade kojim se daje saglasnost Upravi za gazdovanje šumama i lovištima Crne Gore, da potpiše anekse. U svakom od dostavljenih osnovnih ugovora na 15 godina u članu 11 stav 2 piše: 2) Izmjene Ugovora se vrše po proceduri njegovog donošenja” što nedvosmisleno znači da je za izmjene Ugovora potrebna odluka ili saglasnost Vlade, jer Vlada kao koncedent na osnovu sprovedenih javnih oglasa (član 20) i u skladu sa članom 9 Zakona o koncesijama, donosi odluke o davanju koncesija” navodi DRI.
Preporučeno je da Ministarstvo poljoprivrede, pojačanim nadzorom, zajedno sa inspektorima Odsjeka za inspekciju šumarstva, lovstva i zaštite bilja izvrši nadzor nad zakonitošću i pravilnošću rada Uprave za gazdovanje šumama i lovištima Crne Gore i preduzme mjere u skladu sa zakonom.
Subvencije za kamate mimo zakona
Revizijom je utvrđeno da je Ministarstvo poljoprivrede zaključivalo ugovore o konsultantskim uslugama za poslove iz redovne aktivnosti Ministarstva za koje već postoje sistematizovana radna mjesta.
Uz to, te godine je angažovalo od 33 do 50 lica zaključivanjem ugovora o djelu na period od čak dvije godine za obavljanje poslova koji su iz nadležnosti Ministarstva. Ovaj resor nije uspostavio ni kontrolu sprovođenja zaključenih ugovora.
DRI je utvrdio da Ministarstvo nije u potpunosti planiralo budžet za 2022. godinu, koji je utemeljen na realnim potrebama i mogućnostima sa jasnim obrazloženjem.
“Ministarstvo je u 2022. godini koristilo šest miliona iz tekuće budžetske rezerve po osnovu zaključka Vlade. Po Izvještaju o načinu utroška tog novca Ministarstvo je koristilo 1,82 miliona i to 1,5 miliona radi direktne uplate na račun “Plantaža” i 10.450,00 eura za mljekare “Milmark group” i “Nika”. DRI je nakon izjašnjenja Ministarstva dobila na uvid dokumenta o korišćenju preostalog novca iz tekuće budžetske rezerve u iznosu 312.314,67 eura. Prilikom isplate ovog novca Ministarstvo se pozvalo u dostavljenim rješenjima za subvenciju kamate na kredite od IRF-a na zaključak Vlade od 23. jula 2020. godine, koji je iz decembra 2020. godine i iz juna 2021. godine. Ministarstvo poljoprivrede i Ministarstvo finansija su u 2022. budžetskoj godini, bez saglasnosti Vlade odobrili subvenciju kamate na kredite, što je suprotno članu 43 Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti”, konstatuje DRI.
Foto: Luka Zeković
