Tokom prvih sedam mjeseci ove godine na Montenegroberzi je ostvaren promet od preko sedam miliona eura koji je realizovan u preko 1.000 transakcija, što predstavlja rast prometa od preko 15 odsto u odnosu na isti period prethodne godine. Oba berzanska indeksa su ostvarila rast, kaže za “Vijesti” Milena Vučinić, izvršna direktorica Montenegroberze.
“Najveći promet u ovoj godini je ostvaren trgovinom akcijama i korporativnim obveznicama Hipotekarne banke u iznosu koji prelazi 1,5 milion, akcijama Održavanje željezničkih voznih sredstava u iznosu od 820 hiljada eura, dok je promet Željezničkim prevozom iznosio 670 hiljada eura. Akcijama Crnogorskog Telekoma trgovalo se u vrijednosti od 500 hiljada eura, a akcijama Jugopetrola u iznosu od 480 hiljada eura, a značajan promet ostvaren je akcijama Napredak Kotor u iznosu od 330 hiljada eura”.
Navela je da su realizovane i dvije primarne prodaje, i to akcija Prve Banke Crne Gore u iznosu od 515 hiljada eura i akcija Profit App u iznosu od 180.000 eura.
“Kada je u pitanju kontinuitet u isplate dividende, prednjače akcije Jugopetrola, Crnogorskog Telekoma i Crnogorskog elektroprenosnog sitema, koje su prepoznate kao tri kompanije koje su u prethodnih šest godina, tačnije počev od 2018. pa do 2023. godine isplaćivale svake godine dividendu svojim akcionarima. Kada je u pitanju poslovanje, Berza je prvi i drugi kvartal ove godine završila pozitivnim rezultatom, odnosno ostvarila je neto profit”.
Osim brokerskih kuća, u kojoj mjeri učestvuju građani u trgovini akcijama?
Brokerske kuće su članovi berze koji u ime i za račun svojih klijenata primaju naloge i trguju na berzi. U kojem stepenu u trgovanju akcijama učestvuju građani može se sagledati na osnovu podataka o vrsti i strukturi kupaca i prodavaca koji trguju na crnogorskom tržištu kapitala. Postoje četiri tipa računa preko kojih se obavlja trgovanje i to: klijentski računi, namijenjeni domaćim i inostranim fizičkim i pravnim licima, dilerski računi koji služe za obavljanje dilerskih poslova, zatim depozitarni računi koji su namijenjeni za trgovinu akcijama koje obavljaju investicioni fondovi i zbirni kastodi računi, koji se odnose na spektar klijenata, koji mogu biti, institucionalni, odnosno profesionalni investitori, zatim mali investitori, iz zemlje i inostranstva, čiji identitet je poznat isključivo banci s kojom su zaključili ugovor o obavljanju kastodi poslova.
Ko kupuje akcije?
U prvih sedam mjeseci ove godine dominantno učešče u kupovini akcija imala su domaća i strana fizička i pravna lica u iznosu od 57,50%, zatim kastodi banke, koje su u ime svojih klijenata imale udio u trgovanju od 35,09%, dok se preostalih 7,42% odnosilo na trgovačku aktivnost investicionih fondova.
Treba imati u vidu da crnogorski građani osim što kupuju i prodaju akcije koje se kotiraju na Montenegroberzi, imaju mogućnost da preko investicionih društava i kastodi banaka registrovanih u Crnoj Gori kupuju i prodaju akcije listirane na evropskim ili američkim berzama, kao i obveznice koje emituju države članice Evropske unije i ostale države, uključujući i korporativne obveznice.
Stoga u cilju sagledavanja ukupne berzanske aktivnosti naših građana i privrede treba uzeti u obzir i njihovu trgovačku aktivnost ostvarenu na međunarodnom tržištu kapitala, kao i trgovanje koje isti ostvaruju na vanberzanskom, odnosno OTC tržištu Crne Gore i svijeta.
Da li se može reći da je ulaganje u akcije isplativa investicija i pod kojim uslovima?
Performanse ulaganja se mogu mjeriti na veliki broj načina. Postoje različite vrste i tipovi investitora, koji imaju različite interese i očekivanja kada su u pitanju prinosi i nivo tolerancije na rizik od ulaganja. Profil investitora se određuje u zavisnosti od njegove finansijske snage, godina, investicionog cilja, sklonosti ka riziku, te vremenskog perioda na koji je investitor spreman da uloži svoja slobodna sredstva, naravno trebalo bi uzeti u obzir i ostale faktore.
Najrazvijenije zemlje svijeta imaju jake berze i snažna tržišta kapitala, jer na istim aktivno učestvuju između ostalih i njihovi građani, još od najranijeg perioda svoga života. Prinosi koje ostvaruju i koji se akumuliraju godinama, počevši od djetinjstva, kasnije im služe za finansiranje školovanja, kupovinu nekretnina, kao i za ostvarivanje ostalih životnih ciljeva koji povećavaju lično bogatstvo građana.
Ulaganje u akcije nosi brojne rizike?
Da, ali donosi i prilike za ostvarivanje prinosa, posebno ako se radi o ulaganjima na srednji i dugi rok. Investiranje u akcije pruža mogućnosti za ostvarivanje natprosječnih prinosa, ali sa sobom nosi i proporcionalno visoke stepene rizika. Investitori svoja ulaganja uglavnom raspoređuju u više klasa finansijske aktive, kako bi ublažili uticaj potencijalnih rizika koje neminovno nose ulaganja.
Foto: Montenegroberza
