Manja evropska tržišta poput Crne Gore, Monaka, Malte i Poljske bilježe rast broja centi-milionera od 75% ili više, pokazuje novi izvještaj kompanije Henley & Partners.
Broj centi-milionera širom svijeta je u stalnom rastu, pokazuje izvještaj Henley-a, od 25.490 u 2022. godini do 28.420 u 2023. i 29.350 u ovoj godini.
„U Kini je zabilježen najdrastičniji rast. Njena populacija centi-milionera porasla je 108% u posljednjoj deceniji, a prate je SAD sa 81% i manja evropska tržišta poput Monaka, Poljske i Crne Gore, koja su svaka zabilježila rast od 75% ili više“, navodi se.
Prema izvještaju, trećina svjetskih centimilionera (koji imaju imovinu vrijednu 100 miliona dolara i više) živi u 50 ključnih gradova širom svijeta, dok se skoro dvije trećine tih centara bogatstva nalazi u zemljama koje nude programe za investicionu migraciju (ekonomsko državljanstvo).
“Ova koncentracija mnogo govori o međusobnoj povezanosti globalnog bogatstva i privlačnosti strateškog planiranja boravišta i državljanstva“, navodi se u izvještaju Henley & Partnersa koji je jedan od tri licencirana agenta za posredovanje za sticanje državljanstva putem ulaganja.
Crna Gora je program uvela 2019. godine, a prvi “zlatni“ pasoš izdat je u februaru 2020. Plan je bio da investitori, u zamjenu za crnogorski pasoš, ulažu u razvojne projekte u turizmu, poljoprivredi i prerađivačkoj industriji.
Uslovi za dobijanje crnogorskog pasoša su prvobitno bili ulaganje najmanje 450.000 eura u jedan od razvojnih projekata u Podgorici i primorju, ili 250.000 eura u sjevernom ili središnjem regionu, kao i donacije manje razvijenim opštinama, da bi ih 2022. godine Vlada pooštrila. Od tada, do kraja 2022. kada je program ukinut, svi investitori u roku od mjesec morali su da dostave Vladi bankarsku garanciju u vrijednosti od 50 odsto investicije. Uz to, aplikanti su za državljanstvo, osim 100.000 eura za Fond za razoj nerazvijenih opštine, morali da izdvoje još 100.000 eura u Fond za inovacije.
Programom je bilo predviđeno da se za tri godine (od januara 2019. do kraja 2021) „proda“ dvije hiljade pasoša, pa je zbog slabog interesovanja Vlada Zdravka Krivokapića planirala da ga ukine krajem 2021. godine. Međutim 30. decembra 2021. donijela je odluku da program produži do kraja 2022. uz obrazloženje da investitori zbog kovid krize nijesu imali vremena da završe projekte.
Evropska komisija (EK) je Crnu Goru, kao kandidatkinju za ulazak u EU, više puta upozoravala da ugasi šemu „zlatnih pasoša“ i uskladi viznu politiku s politikom EU. Iz EK su rekli da pažljivo prate ovaj program u Crnoj Gori, a ranije su protiv Malte i Kipra preduzeli mjere zbog skandala sa dodjelom državljanstava. Ove države prikupile su milijarde eura prodajući hiljade pasoša čime su, u nekim slučajevima, omogućile državljanstvo EU i osobama za kojima su matične zemlje raspisale potjernice.
Program je u Crnoj Gori ukinut krajem 2022. godine, ali su do tada pristigli zahtjevi nastavili da se obrađuju.
Za vrijeme sprovođenja Programa ekonomskog državljanstva u Crnoj Gori, od 2019. do kraja 2022. godine, predato je ukupno 1.113 zahtjeva za dobijanje crnogorskog pasoša, od čega su do juna ove godine odobrena 663.
Foto: Vlada Crne Gore