Model upravljanja otpadom još nije do kraja objašnjen, a neophodno je širom države uspostaviti infrastrukturu za odvojeno odlaganje otpada.
To je jedna od preporuka za unaprjeđenje sprovođenja Akcionog plana za ispunjavanje završnih mjerila u Poglavlju 27 – Životna sredina i klimatske promjene, navedena u osmom polugodišnjem izvještaju, koji je Vlada usvojila prošle sedmice.
U dokumentu se navodi da je Crna Gora od septembra prošle godine ispunila nešto preko 10 odsto ukupnog broja mjera koje predviđa Akcioni plan. Tokom osmog polugodišnjeg izvještaja planirana je realizacija 281 mjere, od čega je 135 mjera sa rokom dospjelo za realizaciju, te 146 mjera sa rokom kontinuirano.
“Stepen realizacije mjera sa rokom dospjelo za realizaciju je 13 odsto (17 mjera), a stepen djelimično realizovanih mjera je 49 odsto (66 mjera). Stepen realizacije mjera sa rokom kontinuirano je 63 odsto (92 mjera), a stepen djelimično realizovanih mjera je 24 odsto (36 mjere)”, navodi se u izvještaju za period septembra 2024. do februara ove godine.
U dokumentu stoji da je u ovoj godini neophodno intenzivirati rad na realizaciji planiranih aktivnosti, planirati budžet, kao i da je obezbjeđivanje finansijskih sredstava i “najveći izazov u realizaciji aktivnosti iz Akcionog plana”.
Kada je riječ o podoblasti kvalitet vazduha, u toku izvještajnog perioda, kako se navodi, nije ostvaren značajan napredak.
“Donošenje Strategije upravljanja kvalitetom vazduha sa Akcionim planom kasni zbog donošenja Nacionalnog energetskog i klimatskog plana”, stoji u izvještaju.
U izvještajnom periodu, u podoblasti upravljanja otpadom, a na osnovu Zakona o upravljanju otpadom, donesene su Uredba o naknadi koju plaća prodavac laganih plastičnih kesa za nošenje, debljine zida preko 50 mikrona, te Pravilnik o sadržaju izvještaja o izvorima žive i načinu vođenja evidencije o skladištenju žive.
“Odlagalište ‘Mislov do’ u Nikšiću zatvoreno je u decembru 2024. U toku je izgradnja Regionalnog centra za upravljanje otpadom u Nikšiću, koji će služiti opštinama Plužine, Šavnik i nekim primorskim opštinama”, navedeno je u dokumentu.
Kako se dodaje, Svjetska banka obezbijedila je grant za tehničku podršku u oblasti upravljanja otpadom, “a dio sredstava je usmjeren na izradu tehničke dokumentacije za centar”.
“Završena je studija i glavni projekat za pretvaranje deponijskog gasa u električnu energiju na deponiji ‘Možura’, a raspisan je tender za izgradnju postrojenja. Takođe, završena je studija za proširenje kapaciteta deponije ‘Možura’. Potpisan je ugovor za izradu idejnog rješenja za zatvaranje i rekultivaciju skladišta u Bakovićima”, navedeno je.
Projektom Integrisanog upravljanja otpadom u Zapadnom Balkanu, kako se dodaje, planira se kvantifikacija mikroplastične kontaminacije u hidroelektranama Dunavskog sliva, a implementacija je počela 2024. s rokom završetka 2026.
Eko-fond je, stoji u dokumentu, dio svojih poslova usmjerio na saniranje neuređenih odlagališta, a u 2024. započeta je sanacija 60 neuređenih odlagališta.
U podoblasti kvalitet voda, Vlada je 19. decembra 2024. donijela Program monitoringa površinskih i podzemnih voda za 2025.
U okviru podoblasti zaštite prirode, stoji u dokumentu, u izvještajnom periodu nisu realizovane aktivnosti na finalizaciji Nacrta zakona o zaštiti prirode, kao ni Nacionalne strategije biodiverziteta sa akcionim planom.
U dokumentu se navodi i da je nastavljen rad na mapiranju Natura 2000 staništa i vrsta, te da je do februara 2025. mapirano 76 odsto kopnene teritorije i 10 odsto morske Crne Gore mapirano.
U izvještajnom periodu, kad je u pitanju industrijsko zagađenje, ekološka inspekcija je obavila 18 kontrola, odnosno pregleda postrojenja koja su obuhvaćena Direktivom o industrijskim emisijama, shodno Zakonu o industrijskim emisijama.
U podoblasti civilne zaštite, realizovane su sve obaveze, pa je ta podoblast, kako se navodi, privremeno zatvorena:
“Postoji potreba za daljim poboljšanjima i osiguravanje dugoročnih kapaciteta koji će omogućiti brži i efikasniji odgovor na krizne situacije u budućnosti”.
U dijelu preporuka, uz navode da je najveći izazov u realizaciji aktivnosti iz Akcionog plana obezbjeđivanje finansijskih sredstava, predlaže se, pored ostalog, da se prioritetno realizuju one aktivnosti koje nisu u prethodnim godinama, intenziviraju aktivnosti u svakoj instituciji nadležnoj za obaveze iz završnih mjerila po pitanju njihove realizacije.
Takođe, kako stoji u preporukama, tamo gdje je za neku obavezu nadležno više institucija, treba unaprijediti koordinaciju i komunikaciju između njih.
Foto: Boris Pejović/Vijesti
