Svečanom akademijom, održanom u amfiteatru, večeras je u Beranama obilježen veliki jubilej – stotinu deset godina od osnivanja Gimnazije u ovom gradu.
Direktor ove srednjoškolske ustanove Dragan Bubanja podsjetio je na svijetle trenutke u dugom istorijskom trajanju, i podsjetio na neka velika imena koja su prošla kroz ovu školu koja je sa pravom nosila epitet „beranska Sorbona“.
Učenici su čitali stihove i prozu nekih od najpoznatijih imena koja su pohađala Gimnaziju u Beranama, među kojima su bili i Milovan Đilas, Mihailo Lalić, Risto Ratković, Dušan Kostić, Bogdan Šekler…
Iz ove škole kako u tim starijim generacijama, tako i u savremenim, prošlo je preko stotinu učenika koji su kasnije postali magistri, doktori nauka, akademici, i širili i šire znanja kako u Crnoj Gori, tako i svuda po svijetu.
Osnivanje Gimnazije u Beranama, kao važan istorijski trenutak, odigralo se krajem avgusta 1913. godine, a ukaz o tome potpisao je kralj Nikola.
Loši uslovi za početak nisu spriječili oko 200 mladića i djevojaka iz beranskog i andrijevičkog kraja, kao i iz drugih krajeva Crne Gore, da pristupe prijemnom ispitu i upisom u Gimnaziju zadovolje svoju želju za znanjem.
U prvoj generaciji prijemni ispit je položilo 138 kandidata, čija su imena ostala zabilježena u arhivskoj građi iz vremena osnivanja Gimnazije u Beranama.
Samo četiri nastavnika su započela školsku 1913/14. godinu – direktor Kosta Kostić, Ivo Ipšić, Miho Domančić i Prokopije Veković, prvi nastavnik iz beranskog kraja.
Najznačajnije godine u radu Gimnazije, u prvoj polovini 20. vijeka, bile su 1933. i 1934.
1933. godine Gimnazija je postala državna škola, a nova školska zgrada useljena godinu dana kasnije.
Drugi svjetski rat, koji je uslijedio, sa katastrofalnim posljedicama, doprinio je da škola nekoliko godina prestane sa radom.
Sredinom 20. vijeka, kada je došlo do promjene ukupnih društvenih prilika i kada su uslovi života na ovom području bili značajno poboljšani, stvorene su mogućnosti za kvalitetnije organizovanje nastavnog procesa.
Gimnazija je bila stimulativna sredina za mlade gimnazijalce, ali i ne samo za njih, već i za njihove profesore, od kojih je značajan broj u tom vremenu stekao visoke naučne titule.
Početkom osamdesetih godina prošlog vijeka, desila se reforma školstva koja je za jedan duži period izbrisala koncepciju gimnazijskog obrazovanja, ali je to već poslije deceniju i po ispravljeno, i prosvjetna misija škole se vratila u gimnazijske okrvire.
1913. godine, tako i danas, poslije stotinu deset godina, njena misija ista je ista. Na ta vremena posjetioce je podsjetila je veoma zapažane i vješto urađena foto-dokumentarna izložba u holu, koju je priredio profesor istorije Marko Radojević.
Među tim dokumentima izložen je i Ukaz kralja Nikole o osnivanju Gimnazije u Beranama od 6. novembra te sada daleke 1913.
Večerašnjoj svečanoj akademiji prisustvovao je veliki broj zvanica, bivših i sadašnjih đaka i profesora, kao i predsjednik opštine Berane Vuko Todorović sa saradnicima i potpredsjednik Vlade Crne Gore, Dragoslav Šćekić.
Gimnazija “Panto Mališić“ u Beranama nosilac je i dva značajna priznanja, državne nagrade „OKTOIH“ iz 1981. godine, kao i opštinske nagrade „21. JUL“ iz 1978. godine.
Naslovna foto: Tufik Softić/RTCG
