Većina građana formalno podržava koncept Crne Gore kao ekološke države, ali se udio onih koji u njega “u potpunosti vjeruju” blago smanjuje. Istovremeno, raste broj “djelimičnih pristalica”, što pokazuje da je ekološka državnost i dalje percipirana kao poželjna, ali i da građani postaju oprezniji u procjeni njene realne primjene.
To su, kako je saopšteno iz Građanske alijanse, neki od glavnih zaključaka analize Crna Gora, ekološka država: 30 godina (ne)promijenjene svijesti, koja objedinjujući podatke iz istraživanja sprovedenih od 1991. do 2021. godine, otkriva nivo ekološke kulture u zemlji, lični angažman građana, kao i rad državnih organa, medija i NVO sektora.
“Podaci pokazuju da, iako preko 80 odsto građana ne želi da se priroda ugrožava radi ekonomske koristi, izostaje njihovo konkretno učešće u akcijama čišćenja i selektivnom odlaganju otpada. Tako je procenat onih koji bi redovno učestvovali u akcijama čišćenja, između 1994. i 2021. godine opao sa 38,5 odsto na zabrinjavajućih 22 odsto”, navodi se u saopštenju.
Takođe, kako dodaju, manje od 30 odsto ispitanika redovno razvrstava otpad, što ukazuje na to koliko je važno unaprijediti infrastrukturu i edukovati stanovništvo kako bi se principi preveli u praksu.
“Ispitanici uglavnom smatraju da je zaštita životne sredine zajednička obaveza države, privrede i građana. Skoro tri četvrtine podržava uvođenje strožih mjera poput ekološke policije i novčanih sankcija, što ukazuje na sve veću spremnost javnosti za jaču regulaciju”, ističu iz Građanske alijanse.
Ekološke teme se, prema percepciji javnosti, i dalje nalaze u sjenci dnevne politike i drugih društvenih problema.
“Većina građana smatra da je pokrivenost ekoloških pitanja u medijima nedovoljna, iako istovremeno ne navode ekologiju kao najviši prioritet. NVO sektor intenzivno sarađuje s državnim institucijama, ali se ekologija u cjelini rjeđe spominje od tema poput korupcije ili socijalne zaštite. Analize na lokalnom nivou pokazuju da opštine u Crnoj Gori i danas vode glavnu borbu s komunalnim pitanjima – kvalitet i dostupnost vode, odvoz otpada i kanalizaciona infrastruktura”, dodaju u saopštenju.
U novijim istraživanjima (poslije 2015. godine) primijetan je, navode, porast svijesti o klimatskim izazovima.
“Oko 75 odsto ispitanika smatra prelazak na obnovljive izvore energije neophodnim, ali je razumijevanje pojma “pravedna energetska tranzicija” još uvijek na niskom nivou. Istovremeno, stavovi prema zatvaranju industrije uglja su podijeljeni, posebno u lokalnim zajednicama koje ekonomski zavise od takvih postrojenja”, zaključuju u saopštenju.
foto: Građanska alijansa
