U Nikšiću, izletištu Krupac, danas je puštena u rad spomen česma, poklon gradu Fondacije IV-5 OIKOS, odjeljenja biologa generacije1980/81. koje je proglašeno najboljim u Jugoslaviji. Trinaestogodišnji rad Fondacije pretočio je u simbol ljubavi učenika i profesora i posvećenosti znanju, akademski vajar Rajko Sušić, a ideja je realizovana uz pomoć Opštine Nikšić.
Fondacija IV-5 OIKOS, koju je 2011. na tridesetgodišnjicu mature osnovalo odjeljenje biologa sa titulom-najbolje u Jugoslaviji, a koja je 13 godina dodjeljivala novčane nagrade učenicima kojima je opredjeljenje nauka i znanje, ove 2024. prestala je da postoji. Ali, nekadašnji odlikaši koji su sa razrednim Slobodanom Brajuškovićem, po čijem nadimku je nazvana fondacija, izgradili poseban svijet poštovanja, ljubavi i povjerenja nijesu dozvolili da priča o jednom fenomenu iz istorije nikšićkog školstva nestane.
Umjesto toga, darivali su gradu spomen česmu, a taj gest prof. Slobodanka Brajušković, supruga prof. Slobodana Brajuškovića, doživjela je kao „krunu profesorske profesije, ovjekovječenje neraskidive spone prijateljstva između učenika i profesora,“ a poseban rukopis ostavila je fondacija IV-5 Oikos koja zatvara jedno poglavlje slaveći znanje, kazala je profesorica Brajušković.
Simbol takvog odnosa prema znanju i jednoj profesiji je spomen česma, projekat u čijoj realizaciji je učestvovala i Opština, kazala je Jelena Šekarić, sekretarka Sekretarijata za investicije i projekte: “Projekat je realizovan u saradnji Fondacije Oikos, Opštine, Agencije za projektovanje i planiranje i vajarom Rajkom Sušićem. Građevinske radove izvelo je preduzeće EL- GRADNJA, a hidro fazu projekta doo Vodovod. Spomen česma, simbol edukacije poklon je gradu Nikšiću.“
Učenici – 28 djevojaka i šest mladića iz IV-5 odjeljenja, čija imena su ispisana na spomen česmi, željeli su znanje, stekli su ga, ostvarili se, uglavnom na polju prirodnih nauka, na gotovo svim kontinentima, ali nikada nijesu zaboravili rodni grad, đačke klupe i profesore koji su im bili uzor.
Od tih komponenata, ocijenio je glavni gradski arhitekta Mladen Vujović, izgrađena je spomen česma koja je u saglasju sa ambijentom na Krupcu. Od 22. juna 2024. ansamblom simbola, misiju Fondacije o čemu su, uz zahvalnost svima koji su pomagali njen trinaestogodišnji rad, govorili doktorica Mirjana Joksović i Željko Radojević, preuzima spomen česma, rad akademskog vajara Rajka Sušića. – Taj rad, po mom skromnom mišljenju, kazala je doktorica Joksović, „preko figure vilinog konjica simbolički je povezao završetak jedne filantropske ideje koja je živjela 13 godina sa nekim, nadamo se novim početkom, novim ljudima i idejama. – Neka sve to bude poruka mladim ljudima, zaključio je Željko Radojević, inicijator ideje osnivanja Fondacije IV-5 OIKOS i idejni tvorac njene misije.
Trinaestogodišnji filantropski rad fondacije IV-5 Oikos u Crnoj Gori, a po dostupnim informacijama i mnogo šire, jedinstven je način da se sačuva ime jednog odjeljenja koje je po mnogo čemu i bilo jedinstveno. I došlo je vrijeme da buduće generacije sa spomen česme na Krupcu čitaju važne poruke o znanju – najdragocjenijem posjedu i o gradu u kojem je sedamdesetih godina prošlog vijeka postojalo odjeljenje, zvanično proglašeno najboljim u Jugoslaviji.
Sonja Vujadinović
Foto/video: RTNK
