Elaborat o rezultatima izvedenih hidrogeoloških istraživanja prilikom procjene uticaja izgradnje privremene ustave na rijeci Morači potvrdio već ranije naučno utvrđenu vezu između rijeke Morače i izvorišta Bolje Sestre, saopštio je predsjednik Odbora direktora Regionalnog vodovoda Zoran Lakušić. On je kazao da će rezultati ovih istraživanja pružiti osnove za izradu brana koje će poslužiti rehabilitaciji rijeke Morače i ponovnom uspostavljanju hidrauličkih odnosa koji su postojali prije nego što je počela nelegalna eksploatacija pijeska i šljunka.
Kompanija Indel inženjering Podgorica od 28. avgusta izvodila je Hidrogeološke istražne radove na ispitivanju uticaja izgradnje privremene ustave na Morači, u skladu sa Projektom detaljnih hidrogeoloških istraživanja uticaja izgradnje privremene ustave na Morači na režim podzemnih voda u zoni izvorišta Bolje Sestre, koji je urađen od strane kompanije Geoprojekt.
„U okviru dokumenta „Tehno-ekonomska studija za proširenje kapaciteta zahvatanja vode“ kao jedna od mogućih sanacionih mjera u pokušaju poboljšanja hidrauličke situacije na izvorištu Bolje Sestre, navodi se izgradnja stalne brane na rijeci Morači“, navodi se u saopštenju.
Kako bi se predvidjeli uticaji ove intervencije na izvorište, i formirale podloge za projektovanje i izgradnju trajnog objekta ili niza objekata (rješenje sa kaskadama) bilo je potrebno izvesti hidrogeološka istraživanja koja bi obuhvatala praćenje uticaja privremene nasute ustave na režim podzemnih i površinskih voda u široj zoni izvorišta Bolje Sestre, i to u periodu tokom i nakon njene izgradnje.
„Detaljna hidrogeološka istraživanja koja su pratila izgradnju ustave su imala za cilj, da kroz nove podatke i sistematski i produženi monitoring pruže što je moguće pouzdanije podloge za izradu projekta trajnih objekata, brane ili kaskada duž rijeke Morače, kako bi se izvršila njena rehabilitacija i ponovno uspostavili hidraulički odnosi koji su bili prije otvaranja izvorišta Bolje Sestre, odnosno početka forsirane eksploatacije rječnog materijala“, navodi Lakušić.
Na osnovu svih analiza koje su sprovedene u Elaboratu o rezultatima izvedenih hidrogeoloških istraživanja prilikom procjene uticaja izgradnje privremene ustave na rijeci Morači se zaključuje: da se tokom hidrološkog maksimuma izvorište Bolje Sestre autogeno prihranjuje (područja okršenih karbonatnih stijena bez pokrova-tla) vodom.
„A da se tokom hidrološkog minimuma izvorište Bolje Sestre prihranjuje ne samo na račun padavina već i alogeno (dopunsko) iz zbijene izdani formirane u aluvijonu Morače, da je postavljena ustava na Morači izazvala promjene u nivoima podzemnih voda aluvijona, da je postavljena ustava na Morači izazvala promjene u vodostaju na Boljim Sestrama i da je analiza kvaliteta voda potvrdila funkcionisanje ustave i posrednu vezu sa kvalitetom vode Boljih Sestara“, objašnjava Lakušić.
Na osnovu zaključaka koje su navedeni, pokazuju već raniju naučno utvrđenu vezu između rijeke Morače i izvorišta Bolje Sestre, jasno je, kaže on, da postoje promjene u hidrološkom sistemu usled izgradnje ustave na Morači.
„Ovi zaključci pružaju važne informacije za razumijevanje hidroloških promjena i mogu biti od koristi pri planiranju rehabilitacije rijeke Morače i uspostavljanju hidrauličkih odnosa koji su slični onima koji su postojali prije nelegalne eksplotacije pijeska i šljunka“, ističe Lakušić.
Rezultati ovih istraživanja će pružiti osnove za izradu trajnih objekata (brana) koji će poslužiti rehabilitaciji rijeke Morače i ponovnom uspostavljanju hidrauličkih odnosa koji su postojali prije nego što je počela nelegalna eksploatacija pijeska i šljunka.
„Zaključci do kojih se došlo su od izuzetne važnosti za razumijevanje hidroloških promjena koje su se dogodile kao rezultat izgradnje ustave na Morači“, poručio je on.
Foto: Arhiva
