Srpska pravoslavna crkva i vjernici slave dan Svetih vrača Kozme i Damjana – svetitelja i nebeskih ljekara koji su besplatno isceljivali bolesne. Praznik se posebno obilježava u zdravstvenim ustanovama, jer Svete Vrače ljekari slave kao zaštitnike svoje profesije.
Sveti Kozma i Damjan bili su ljekari, po hrišćanskom učenju čudotvorci. Rođena braća, rodom iz Male Azije, po smrti oca, kao djeca su kršteni i u hrišćanskom duhu vaspitani.
Prema predanju, svetitelji su pomagali i liječili ne tražeći zauzvrat ništa „radi dobitka i bogaćenja, već Boga radi“ pa su u narodu poznati kao sveti Besrebrenici.
„Izučivši ljekarsku umjetnost, ova sveta braća isceljivahu svaku bolest, jer im u svemu pomagaše blagodat samoga Boga. I na koje god bolesne ljude i stoku polagahu ruke svoje, ovi odmah potpuno ozdravljahu. No dobri iscelitelji ni od koga ne uzimahu nagradu za isceljenja, zbog čega i biše prozvani: besplatni ljekari“, navodi SPC.
Zapisano je, takođe, da je Kozma „ljuto zamjerio Damjanu kada je od Paladije, žene koju su izliječili od teške bolesti, uzeo tri jajeta i da je čak tražio da ga po smrti ne sahrane pored brata“.
Svetitelji su ipak sahranjeni jedan pored drugoga u mjestu Feremanu. Svetitelji Kozma i Damjan, u narodu poznati i kao Sveti Vrači, predstavljaju se na ikonama i freskama u srednjovjekovnoj odjeći, s kovčežićima u kojima su nosili ljekove.
Jedna od najpoznatijih fresaka s likovima Svetih Kozme i Damjana nalazi se u Pećkoj patrijaršiji, iznad sarkofaga arhiepiskopa Danila Drugog.
Po narodnom vjerovanju, ovaj dan posebno je dobar za molitvu za ozdravljenje. Sveti Vrači obilježavaju se s uvjerenjem da će Bog sačuvati ljude od bolesti i održati ih zdrave i sposobne za rad tokom cijele godine.
Foto: SPC
