Otkrivanje tunela koji vodi do depoa Višeg suda u Podgorici šokiralo je domaću i širu javnost i otvorilo mnoga pitanja kad je riječ o bezbjednosti najvažnijih državnih institucija. Kako je istraga odmicala, svaki novi detalj je pojačavao zabrinutost nad činjenicom da se sve to dešavalo u samom centru Podgorice, gdje se nalaze najvažnije državne institucije, a da službe bezbjednosti o tome nisu imale pojma. Najprije je objelodanjeno da je obijen sudski depo u kom se čuva ogroman dokazni materijal, a tokom popisa radi utvrđivanja šta je nestalo otkrivena je rupa u zidu kroz koju se, ispostaviće se, tunelom dugim tridesetak metara stiže do stana u Njegoševoj ulici. Ostalo je poznato… Saopštena su imena kopača, kao naručilac posla označena je jedna organizovana kriminalna grupa, saopšteno je da se traga za još nekim licima koja su učestvovala u organizaciji pomenute kriminalne aktivnosti.
Poznato je i da je izostala makar moralna odgovornost čelnika bezbjednosnog sektora zbog katastrofalnih propusta. Nije bilo ni ostavki, ni smjena, a ne tako davno direktor Uprave policije Zoran Brđanin smijenjen je nakon hapšenja njegovog pomoćnika i grupe policijskih službenika zbog sumnje da su sarađivali sa „kavačkim klanom“. Obrazloženje je tada bilo da je morao znati šta rade njegovi saradnici. Isti aršini, međutim, ne važe sada kada se desio prvorazredni skandal u bezbjednosnom sektoru, čije su posledice po crnogorski pravni sistem nesagledive.
Bivši savjetnik za bezbjednost tadašnjeg potpredsjednika Vlade zaduženog za bezbjednosni sektor Dritana Abazovića, a sadašnji poslanik Pokreta Evropa sad Miodrag Laković kazao je u petak, gostujući na A Plus televiziji, da su u aferi „Tunel“ zakazale sve crnogorske bezbjednosne institucije: Ministarstvo unutrašnjih poslova, Uprava policije i Agencija za nacionalnu bezbjednost (ANB).
Resorom unutrašnjih poslova rukovodi ministar Filip Adžić, Nikola Terzić je vršilac dužnosti direktora Uprave policije, dok je na čelu ANB-a Boris Milić.
Predsjednik Internacionalne policijske organizacije (IPO) i magistar bezbjednosti Ivan Pekić ocijenio je u izjavi za „Dan“ da sistemom bezbjednosti u Crnoj Gori rukovode ljudi koji nemaju kredibilitet i stručno znanje povezano sa iskustvom u tom sektoru, već su na te pozicije delegirani politički podobni pojedinci.
– Na taj način politika ima veliki uticaj na sam sektor bezbjednosti, koji trpi zbog takve situacije. Stoga je potpuno jasno zašto dolazi do ovakvih propusta i izostanka moralne odgovornosti onih koji su dužni da ih spriječe, jer je za takve ljude primjena etike potpuna nepoznanica. Jasno je da sistemom bezbjednosti Crne Gore rukovode ljudi koji nemaju jasnu viziju i strategiju za suprotstavljanje savremenim bezbjednosnim rizicima i prijetnjama, poput terorizma, organizovanog kriminala i visoke korupcije. Pored odgovornosti koju u konkretnom slučaju mora da snosi Uprava policije Crne Gore, podjednaka je krivica i na Agenciji za nacionalnu bezbjednost i njenom sektoru za kontraobavještajnu zaštitu. Članom 6 zakona o Agenciji za nacionalnu bezbjednost propisano je da Agencija vrši kontraobavještajnu zaštitu Skupštine Crne Gore, Vlade Crne Gore, Predsjednika Crne Gore, drugih državnih organa, ministarstava i drugih organa uprave, koja obuhvata aktivnosti od značaja za bezbjednost određenih lica i radnih mjesta u tim organima, kao i objekata, opreme i prostora koje oni koriste. S tim u vezi, nedvosmisleno je jasna krivica i odgovornost tih organa. Sistem bezbjednosti je na koljenima od onog trenutka kada su u njemu političari počeli da zapošljavaju lica koja su u prošlosti u svom dosijeu imala teška krivična djela i bila pod pojačanim nadzorom bezbjednosnih službi – istakao je Pekić.
Advokatica Andrijana Razić smatra da je nedostatak moralne odgovornosti u Crnoj Gori, nažalost, odavno postao prihvatljiv društveni standard i pravilo ponašanja, naročito kod nosilaca najviših i najznačajnijih državnih i političkih funkcija.
– Takav princip manifestuje se u svemu, počev od neodgovornih javnih nastupa i onoga što se svakodnevno nepromišljeno saopštava sa određenih zvaničnih funkcija, pa sve do nepostojanja elementarnog profesionalnog i ličnog integriteta u situacijama kao što je ova koja nam je državu uzdrmala iz temelja – bukvalno i doslovno. U tom smislu, političko, državno i institucionalno rukovodstvo države ostalo je dosledno neozbiljnom, neodgovornom i neprofesionalnom pristupu i u jednom ovako delikatnom i alarmantnom trenutku u kojem se nalazimo. Samim tim, nisam nimalo iznenađena aktuelnim dešavanjima – naprotiv. Bila bih iznenađena da su postupili drugačije. Čast izuzecima – kazala je Razić.
Razić: Vidjećemo ko će se zaglaviti u tunelu
Advokaticu Razić ne iznenađuju dvostruki aršini po pitanju moralne odgovornosti za propuste u bezbjednosnom sektoru.
– Mene već odavno ne iznenađuju tzv. dvostruki standardi i selektivna pravda, koji su takođe dominantan princip funkcionisanja u našoj državi, jer tome svjedočim maltene svakodnevno u profesionalnom smislu. To vam je manifestacija onog poznatog principa „meni sad može biti“, pogotovo u hipoteci nečije trenutne dominantne rukovodeće političke ili državne pozicije. Međutim, i crnogorska i civilizacijska kretanja društvenih tokova uvijek potvrđuju hipotezu da se „kolo sreće okreće“, pa treba imati u vidu da će se, metaforički rečeno, bumerang u jednom trenutku okrenuti i pogoditi onoga ko ga je i bacio. Prevedeno u kontekst aktuelnih dešavanja: vidjećemo ko će na kraju dočekati svjetlo na kraju tunela, a ko će se zaglaviti u njemu – kazala je Razić.
Foto: RTV Budva
