Klanovi iz Zapadnog Balkana igraju ključnu ulogu u višestrukim oblicima teškog i organizovanog kriminala, uključujući šverc droge i oružja, krijumčarenje migranata i trgovinu ljudima, piše u izvještaju Evropskog centra za monitoring droga i zavisnosti o drogama (EMCDDA). Ističe se da je 2021. godine demontirana slovenačka ćelija kavačkog klana, koji je bio umiješan u 81 zločin, uključujući krijumčarenje heroina, kokaina, kanabisa i oružja, što im je, prema podacima EMCDDA, donijelo prihode od oko dva miliona eura.
Maloprodajno tržište heroina procijenjeno je na najmanje 5,2 milijarde eura u 2021. godini, sa procijenjenim milionom visokorizičnih korisnika u EU.
„Iako je tržište heroina uglavnom stabilno, postoji neizvjesnost u pogledu uticaja političke i bezbjednosne situacije koja se razvija u Avganistanu, ključnom izvoru heroina za EU. Postoji i potencijal za promjene u obrascima ponude i upotrebe droge. Trgovina i distribucija heroina je glavna aktivnost za neke kriminalne mreže koje djeluju u Evropi i koje se oslanjaju na dobro uspostavljenu infrastrukturu i kontakte“, piše u izvještaju EMCDDA.
Dodaje se da neke kriminalne mreže, koje su aktivne u trgovini heroinom na balkanskoj ruti, takođe nabavljaju oružje iz zemalja Zapadnog Balkana, gdje je vatreno oružje lako dostupno.
„Ovo vatreno oružje se zatim krijumčari u zemlje u EU, često kao dio pošiljki više roba ili skriveno u vozilima, slično načinu na koji se švercuje heroin (Europol, 2022). 2021. godine demontirana je ćelija klana Kavački. Ovo je uslijedilo nakon preko 20 pretresa objekata u Ljubljani, Kopru, Kranju i Mariboru“, piše u izvještaju.
Ističe se i da je droga transportovana iz Španije i Holandije u Sloveniju, za dalju distribuciju u Austriju, Hrvatsku, Njemačku i Italiju, dok je vatreno oružje prebačeno iz Slovačke u Sloveniju, Srbiju i Holandiju. Dodaju, pozivajući se na MUP Republike Slovenije, da je kriminalna grupa komunicirala preko šifrovane Sky platforme.
U izvještaju EMCDDA-a se navodi i da su ove mreže, zasnovane na povjerenju, a često kroz etničku pripadnost ili rodbinske veze, evoluirale i postale izuzetno fleksibilne kroz proces stalnog prilagođavanja u pokušaju da minimiziraju rizike i maksimiziraju profit.
„Pored toga, čini se da kriminalne mreže koje potiču iz regiona Zapadnog Balkana ili su povezane sa njim zadržavaju svoju ulogu u snabdijevanju i distribuciji heroina u EU. Iako neki mogu biti uključeni u trgovinu heroinom na veliko u EU, čini se da je većina aktivna u trgovini i distribuciji širom država članica EU, ili u pružanju logističkih usluga, kao što su skladištenje i transport. Ove kriminalne mreže su takođe povezane sa drugim aktivnostima trgovine drogom i velikim prometom vatrenog oružja u EU“, piše Evropski centar.
Foto: Ilustracija/elements.envato
