Zatvorenicima koji su bili radno angažovani u Upravi za izvršenje krivičnih sankcija (UIKS) isplaćeno je preko 319.000 eura za njihov rad, podaci su godišnjeg izvještaja te institucije.
Oni su, kako piše u tom dokumentu, radili i u stolarskoj, bravarskoj, električarskoj, automehaničarskoj, krojačkoj i elektro radionici, na farmama, na spoljnjem i unutrašnjem održavanju objekata, u kotlarnici, kuhinji, magacinu, zatvorskoj prodavnici, a obavljali su i poslove redara.
“Imali su pravo na naknadu u iznosu od namjanje 30 odsto minimalne neto zarade, tako da je tokom godine po osnovu nadoknada za rad isplaćeno ukupno 319.455 eura ili 26.621,25 eura u prosjeku na mjesečnom nivou”, navodi se u zvaničnom izvještaju UIKS-a.
U izvještajnoj godini, u Odjeljenju za žene Zatvora za duge kazne, na izdržavanju se nalazilo 19 zatvorenica, a njih 11 su bile radno angažovane na poslovima održavanja higijene, vešeraju, krojačkoj radionici.
“Na kraju 2024. godine u UIKS-u je bilo smještena ukupno 1.191 osoba – 544 osuđena i 647 pritvorenih. Tokom godine primljeno je 1.983, a otpušteno 1.889 lica”, navodi se u izvještaju. Nadležni sudovi odobrili su uslovni otpust za 296 osuđenih lica.
Osim crnogorskih, UIKS je evidentirao i 405 stranih državljana među novoprimljenima – 175 osuđenih i 230 pritvorenih lica.
Najviše imovinskih delikata
Najčešća krivična djela koja su počinila osuđeni odnosila su se na imovinske delikte – njih 274, piše u izvještaju UIKS-a.
Slijede krivična djela protiv braka i porodice zbog kojih je osuđeno 205 osoba, 163 protiv zdravlja ljudi, 103 protiv javnog reda i mira, i po 76 protiv života i tijela i protiv slobode i prava čovjeka i građanina.
Osuđenih zbog krivičnih djela protiv bezbjednosti javnog saobraćaja koji borave u toj instituciji ima 53, onih koji su izvršili krivična djela protiv državnih organa je 34, a 19 što su počinili krivično djelo protiv platnog prometa i privrednog poslovanja. Po 17 osuđenih je zbog krivičnog djela protiv polne slobode i protiv opšte sigurnosti ljudi i imovine, kao i četvoro onih koji su izvršili krivično djelo protiv pravosuđa.
Kada je riječ o prekršajima, najčešći su bili iz oblasti bezbjednosti saobraćaja – u 383 slučaja, a u 269 slučajeva su osuđeni zamijenili novčanu kaznu izdržavanjem kazne zatvora.
Među najčešćim prekršajima nalazi se i narušavanje javnog reda i mira u 77 slučajeva i porodično nasilje u 62 – navodi se u dokumentu te ustanove.
Na HIV testirano 118 zatvorenika
U UIKS-ovom izvještaju stoji i da je godinu je obilježio i nastavak radova na izgradnji Specijalne zdravstvene ustanove za izvršenje mjera bezbjednosti obavezno psihijatrijsko liječenje i čuvanje u zdravstvenoj ustanovi, obavezno liječenje narkomana i alkoholičara, kao i liječenje lica u UIKS-u, koja imaju akutno psihičko oboljenje.
Tokom godine, obavljeno je preko 16.000 pregleda unutar UIKS-a i više od 2.000 vanjskih pregleda.
“Na terapiji ‘buprenorfinom’ bilo je 153 lica, dok je 14 njih bilo na metadonskoj terapiji. U saradnji sa infektivnom klinikom KCCG, testirano je 118 zatvorenika na HIV i hepatitis, od čega je 51 bio pozitivan, a 14 je uspješno završilo liječenje. Tokom godine zabilježena su četiri smrtna slučaja, uključujući jedan suicid, i ukupno 52 pojedinačna slučaja štrajka glađu”, podaci su iz tog izvještaja.
Od strane nadležnih sudova pravosnažnim sudskim odlukama uz kaznu zatvora je upućeno, a u Upravu za izvršenje krivičnih sankcija primljeno 42 lica sa izrečenim mjerama bezbjednosti obaveznog liječenja alkoholičara ili obaveznog liječenja narkomana, od čega 28 lica sa izrečenom mjerom bezbjednosti obavezno liječenje narkomana i 14 lica sa izrečenom mjerom bezbjednosti obavezno liječenje alhoholičara.
Oduzimani bodeži, telefoni, tablete
Službenici UIKS-a tokom 2024. godine izvršili su 1.343 pretresa lica i prostorija, oduzeli 1.749 nedozvoljenih predmeta, najviše tableta – 1.392, 98 mobilnih telefona, 93 punjača, 33 bodeža, 26 sim kartica i 11 slušalica za mobilni telefon…
“Zbog nepoštovanja pravila ponašanja propisanih Pravilnikom o kućnom redu u Upravi za izvršenje krivičnih sankcija i Pravilnika o bližem načinu izvršavanja pritvora, pokrenuto je 724 diciplinska postupaka protiv lica lišenih slobode i to 354 protiv pritvorenih lica, a 370 osuđenih lica. Izrečeno je 632 disciplinske mjere od čega 328 pritvorenim i 304 osuđenim licima. Disciplinske odgovornosti oslobođeno je šest osuđenih lica, 27 postupka je obustavljeno iz razloga što je 14 zatvorenika otpušteno sa izdržavanja kazne zatvora, i za 13 pritvorenika je rješenjem suda ukinut pritvor, pa se postupak nije mogao do kraja sprovesti, i 59 postupka je bilo u toku”, piše u izvještaju.
Sredstva prinude od strane službenika obezbjeđenja upotrijebljena su u devet slučajeva – šest prema osuđenim i tri prema pritvorenim osobama. Ta sredstva su se odnosila na primjenu fizičke snage, na upotrebu ručnog spreja sa nadražujućim sredstvom, i na upotrebu sredstava za vezivanje.
“Sredstva prinude upotrebljavana su uglavnom zbog pružanja aktivnog ili pasivnog otpora, nepostupanja po usmenoj ili drugoj naredbi, sprečavanja napada na službeno lice, nasilničkog ponašanja”, navodi se u izvještaju UIKS-a.
Na početku godine u toj ustanovi je bilo 442 zaposlenih, a na kraju 2024. godine 479.
Kako su objasnili, tokom godine je zaposleno 68 novih službenika, dok je 31 napustio službu.
U prošloj godini je pokrenuto 14 disciplinskih postupaka protiv službenika UIKS-a, od čega su tri postupka vođena zbog lakše, a 11 zbog teže povrede službene dužnosti.
“U oblasti saradnje sa institucijom Zaštitnika ljudskih prava i sloboda, UIKS je u 2024. godini postupao po 34 pritužbe lica lišenih slobode – 28 pojedinačnih i šest kolektivnih”, a one su se odnosile na zdravstvenu zaštitu, materijalne uslove, tretmanski status zatvorenika, rad službenika obezbjeđenja i drugo”, stoji u izvještaju te ustanove.
foto: Boris Pejović/Vijesti
