Spor o naplati PDV-a vrijedan preko deset miliona eura sa firmom China Road and Bridge Corporation (CRBC), koja je bila glavni izvođač radova na dionici autoputa Smokovac Mateševo, tiče se nabavke hrane iz Kine, kupovine automobila i njihovog servisiranja, revizorskih, advokatskih ili PR usluga, zakupa poslovnog prostora, troška goriva, pokazuje dio dokumentacije u posjedu Akcije za socijalnu pravdu (ASP).
„Tadašnja Uprava prihoda i carina je krajem oktobra 2022. donijela rješenje nakon inspekcijskog nadzora kojim je za CRBC utvrdila obavezu po osnovu PDV-a u iznosu od preko 7,8 miliona eura za poreske periode decembar 2017-2021. godine i jun 2022. godine, kao i kamatu zbog neblagovremeno plaćene obaveze u iznosu od više od 2,2 miliona eura. Poreski organ je prethodno osporio primjenu stope PDV-a od 0 % nakon inspekcijske kontrole, a to se odnosilo na pojedine nabavke hrane i materijala za život radnika, kupovinu i servis automobila, materijala i alata za održavanje kampova, PR usluge, revizorske usluge, usluge održavanja IT sistema, usluge ustupanja radnika, usluge advokata, zakupa poslovnog prostora, goriva za automobile“, navode iz ASP.
CRBC je podnio žalbu tadašnjem Ministarstvu finansija na rješenje poreskog organa, a za žalbeni postupak je angažovao advokata u Podgorici Vanju Mugošu, pa se u žalbi tvrdilo da se sve te nabavke odnose na nabavku proizvoda i usluga vezanih za izgradnju autoputa Bar Boljare.
„Kada je u pitanju uvoz hrane iz Kine (sporna nabavka) carinski organ obračunava carinu po propisanoj carinskoj stopi, dok se PDV, na osnovu markice, obračunava po stopi od 0 %, a po internom mišljenju izdatom od strane Ministarstva finansija. Primjera radi, za ukazati je da je žalilac (CRBC) krajem 2015. godine uvezao sprave za rekreiranje radnika, na koje je obračunata carina i PDV, da bi nakon dobijanja tog internog mišljenja od Ministarstva finansija bio izvršen povrat pogrešno obračunatog PDV-a“, bio je jedan od argumenata u žalbi kineske strane navode iz ASP-a.
CRBC je navodila da se radilo o najvećem projektu u zemlji, da se morao angažovati ogroman broj zaposlenih, kako iz Crne Gore tako i iz inostranstva, a da se angažovanim licima mora obezbijediti hrana i materijal za život, te je jasno da je „kupovina i uvoz hrane i materijala za život radnika služila isključivo radi izgradnje autoputa“.
„U pogledu nabavke automobila, CRBC je navodio da nije mogao svojim zaposlenima obezbijediti smještaj na lokaciji gdje se obavlja djelatnost izgradnje autoputa, pa su koristili prevoz automobilima na posao i sa posla, pri čemu se radi o džipovima za vožnju po lošim i nepristupačnim putevima.Takođe, CRBC u pogledu troška goriva navodi da je ono korišteno za automobile u poslovne svrhe, da se 2022. koristilo za rad generatora za snabdijevanje električnom energijom kampova i lokacija, jer je došlo do kvara na sistemu za privremeno napajanje strujom, te da je korišćeno i za rad kamiona i građevinskih mašina angažovanih na sanaciji terena duž i oko trase autoputa…Ministarstvo finansija je krajem decembra 2022. rješenjem, koje je potpisao tadašnji ministar Aleksandar Damjanović, kao drugostepeni organ poništilo rješenje Uprave prihoda i carina na koje se žalio CRBC i vratilo predmet na ponovni postupak. U rješenju Damjanovića se navodi da je nejasno na osnovu kojeg materijalnog propisa je poreski organ utvrdio koji proizvodi i usluge su namijenjeni za izgradnju autoputa, a koji nijesu. Međutim, u odnosu na istu pravnu situaciju i postupajući u odnosu na novo rješenje Uprave prihoda i carina kojim se ponovo utvrđuje obaveza plaćanja PDV-a u istom iznosu, Ministarstvo finansija deset mjeseci kasnije, odnosno 01. novembra 2023. godine odbija žalbu CRBC kao neosnovanu. Samo dan ranije bila je izabrana nova vlada“, ističu iz ASP.
U rješenju, kojeg je tada potpisao načelnik Ministarstva finansija Nikola Kandić, navodi se da se iz spisa predmeta utvrđuje da se ne radi o proizvodima za izgradnju autoputa, odnosno u svrhu izgradnje autoputa, zbog čega se primenjuje Zakon o porezu na dodatu vrijednost, a ne Zakon o autoputu Bar Boljare.
„Rješenjem je takođe navedeno da je utvrđeno i portalda je u periodu od januara 2017. godine do juna 2022. godine CRBC iskazivao oporezivi promet po stopi od 19 odsto i 21 odsto, a koji promet se odnosio na prodaju opreme, davanje u zakup fabrike betona, prodaju otpadnog čelika, kao i prodaju otpadnog materijala, te je primijenjen Zakon o porezu na dodatu vrijednost, a posebno što se „poreska stopa 0 % može odnositi na upotrebu proizvoda i usluga u poslovne svrhe, tj izgradnju autoputa.“CRBC je pokrenuo upravni spor po pitanju obaveze plaćanja PDV-a, a što je navedeno u revizionom izvještaju kineske podružnice u Crnoj Gor“, naglasili su iz ASP.
